چکیده:
با پیچیده تر شدن زندگی بشر،توسعه شهرها و تغییر الگوی زندگی،حرکت مردم برای تامین نیازهای روزمره خود،به گونه ای وصف ناپذیر،سرعت گرفته است.تا بدانجا که در همه کشورهای جهان،خودرو(شخصی و عمومی)به عنوان عنصر اصلی وکاربردی خانواده ها نقش اساسی در پیشرفت و توسعه همه جانبه زندگی آنان ایفا می نماید.به همان نسبت،پی آمدها و عوارض جسمی و روحی ناشی از حضور این عنصر جدید،چنان گسترده و زیانبار است که در برخی کشورهای جهان،تعداد انسانهای کشته شده در نتیجه حوادث زندگی بیشتر از کشته های ناشی از بیماریهای مهلک می باشد.با توجه به اینکه ایران رکورد دار بالاترین آمار متوفیات ناشی از حوادث رانندگی در جهان می باشد،برای کاهش عوارض ناشی از حوادث رانندگی در محدوده کلان شهر تهران،علل و عوامل اجتماعی موثر بر وقوع حوادث رانندگی منجر به مرگ،مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است.نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که مشکلات ساختاری و مدیریتی کلان کشور در ابعاد گوناگون و ناعادلانه بودن توزیع امکانات مورد نیاز مردم(از جمله شغل،که موجب هجوم روزانه میلیونها نفر به تهران و بالعکس می شود)و عدم تناسب و سعت جاده ها و خیابانها با تعداد خودروهایی که روازنه در آن رفت و آمد می کنند،نظام اجتماعی متعادل را برهم زده و با بروز ناهنجاریها موجبات وقوع حوادث رانندگی منجر به مرگ را فراهم می سازد.بدیهی است در طولانی مدت،تمرکز زدایی از کلان شهر تهران،توزیع عادلانه امکانات و ...که همه در چارچوب تغییر ساختار مدیریتی کشور قرار دارند،در بعدراهبردی،می تواند علل و عوامل اجتماعی موثر بر وقوع حوادث رانندگی منجر به مرگ را که با عوامل فرهنگی و سیاسی و اقتصادی درهم تنیده شده اند،کاهش دهد.از لحاظ کاربردی در کوتاه مدت،مدیریت آمرانه با تلاش و برنامه ریزی برای اعمال قوانین راهنمایی و رانندگی و نظارت بدون انقطاع بر اجرای قوانین،آموزش و اطلاع رسانی به مردم و پلیس و بالابردن دانش،بینش و مهارت آنان و..می تواند از عوارض ناشی از این حوادث بکاهد.