چکیده:
وجود شکاف در استان های کشور از نظر شاخص های صنعتی و روند نامتوازن و نامتعادل رشد و توسعه اقتصادی آنها، لزوم توجه به توان ها و پتانسیل های هر منطقه را بیش از پیش آشکار میسازد. در این راستا تحقیق و توسعه و واردات کالاهای سرمایه ای- واسطه ای میتوانند از طریق بهبود تکنولوژی موجب افزایش بهره وری و رشد هماهنگ و پویای همه مناطق و افزایش توان رقابتی صنایع آنها گردند. لذا این مطالعه به بررسی تاثیر مخارج R&D داخلی و واردات سرمایه ای- واسطه ای بر بهره وری در صنایع ایران (به تفکیک استان های کشور)، طی دوره زمانی ١٣٨٧-١٣٧٤ پرداخته است . برای این منظور تابع بهره وری کل عوامل و تابع تولید، به روش اقتصادسنجی داده های تابلویی برای صنایع استان های کشور برآورد شده است . نتایج به دست آمده نشان میدهد که طی دوره مزبور، مخارج R&D داخلی و واردات سرمایه ای- واسطه ای تاثیر مثبت و معنی داری بر بهره وری کل عوامل و ارزش افزوده صنایع مورد بررسی داشته اند. لذا توصیه میگردد دولت از فعالیت های R&D صنایع جهت پیشرفت تکنولوژی و بهبود روش های تولیدی آنها حمایت نماید و امکان دسترسی آنها به فن آوری های نوین جهانی را از طریق واردات فراهم نماید.
خلاصه ماشینی:
لذا این مطالعه به بررسی تأثیر مخارج R&D داخلی و واردات سرمایه ای- واسطه ای بر بهره وری در صنایع ایران (به تفکیک استان های کشور)، طی دوره زمانی ١٣٨٧-١٣٧٤ پرداخته است .
لذا این سؤال مطرح است که آیا در صنایع ایران ، R&D و واردات تکنولوژی میتوانند از طریق افزایش بهره وری صنایع تولیدی ، توان رقابت محصولات داخلی را در بازارهای جهانی و داخلی افزایش دهند و بدین طریق نقش کلیدی را در توسعه صنعتی کشور ایفا نمایند؟ اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق نیز از این جنبه قابل بررسی است که تدوین استراتژی توسعه تکنولوژی و توسعه صنعتی و متعاقبا برنامه های توسعه اقتصادی مستلزم تعیین جایگاه R&D و تکنولوژی وارداتی در صنایع و میزان تأثیرپذیری بهره وری صنایع 1 -Kondo ٢- تحقیقات صنعتی از سال ها پیش در صنایع ایران وجود داشت ولی در دهه اخیر طی بخش نامه های وزارت صنایع ، واحدهای صنعتی در سراسر کشور موظف به تأسیس واحدهای R&D شده اند (توفیق ، ١٣٧٩ و شهسوار جلاوت ، ١٣٨٠).
با توجه به مباحث نظری ارائه شده و مطالعات قبلی ، اثر متغیرهای نیروی کار، سرمایه فیزیکی ، سرمایه انسانی ، مخارج R&D و واردات سرمایه ای-واسطه ای بر بهره وری کل عوامل و نیز بر ارزش افزوده بخش صنعت استان های کشور طی سال های ١٣٨٧-١٣٧٤، به دو شیوه روش شاخص و روش تابع تولید بررسی شده است که در ادامه برای هریک از دو روش مزبور مدل ارائه میشود.