چکیده:
این مقاله بر سه موضوع اصلی و مرتبط با یکدیگر تأکید دارد:اول، توضیح مفاهیم اساسی جهانیشدن، جهانیسازی، جهانینگری و ملیتگرایی، هویت ملی، نظام ارزشی، شهروندی و مهارتهای زندگی و ارتباط آنها با یکدیگر؛دوم، ارائة یافتههای پژوهشی نگارنده در بارۀ وضعیت نوجوانان و جوانان دانشآموز ایران، نگرش آنان به جوانب گوناگون زندگی اجتماعی و مدنی، نظام ارزشی، جهانیشدن و جهانیسازی و بررسی ویژگیهای مهم روانشناختی که مانع از رشد شهروندی است؛سوم، توضیح معنا و حقوق و مسئولیتهای شهروندی در سطوح محلی و ملی و جهانی، ضرورت و چگونگی آموزش فلسفه و روش تفکر درست به دانشآموزان برای تصمیمگیری اندیشمندانه در مقولة شهروندی.نظریة بنیانی ارائه شده در این مقاله آن است که: «آموزش و پرورش ایران اگر بخواهد هویت ملی و نظام ارزشی و مهارتهای شهروندی کودکان و نوجوانان را تحکیم و اعتلا بخشد، باید آنان را برای زندگی در عصر جهانیشدن در قرن حاضر آماده کند.» برای این منظور، نگرش آموزش و پرورش به برنامههای درسی و فعالیتهای کلاس و مدرسه در آموزش عمومی باید تغییر یابد و افزونبر آموزشهای درسی، تحکیم هویت و نظام ارزشی انسانی و دینی و ملی، آموزش شهروندی و مهارتهای زندگی فردی و اجتماعی و اقتصادی و علمی و فرهنگی را محور برنامههای آموزشی و تربیتی قرار دهد. آموزش شهروندی محلی و ملی و جهانی به دانشآموزان، بخشی مهم از این برنامههاست.مطالعات ارائه شده در این مقاله نشان میدهد که گروههای قابل توجهی از نوجوانان و جوانان دانشآموز ایرانی دچار ضعفهای اساسی در هویت اجتماعی و مدنی و گرفتار نگرشهای ضداجتماعی و خلافکاری و روحیة سرکشی هستند. در چنین وضعیتی، آموزش حقوق و مسئولیتهای محلی و ملی و جهانی در جوانب گوناگون شهروندی در برنامههای درسی و فعالیتهای کلاس و مدرسه و آموزش رفتار مبتنی بر تفکر درست ، مسئولیتپذیری، و تصمیمگیری اندیشمندانه ضرورت دارد. چگونگی این آموزشها نیز، در این مقاله مورد بحث قرار گرفته است.
خلاصه ماشینی:
"کلیدواژگان: مقدمه نگرش بنیادی در این مقاله آن است که رشد شخصیت و تحکیم هویت و نظام ارزشی ملی و دینی و انسانی دانشآموزان ایرانی مهمترین وظیفة تربیتی آموزش و پرورش است و تربیت شهروندی محلی و ملی و جهانی و مهارتهای زندگی انسانی از طریق آموزش درست اندیشیدن، باید به عنوان بخشی جداییناپذیر از برنامههای درسی مدارس در نظر گرفته شود.
از چنین دیدگاهی است که ما در پژوهشی که در موضوع جهانیشدن و هویت و نظام ارزشی نوجوانان دانشآموز ایران انجام دادهایم، دو نوع نگرش اصلی به پدیدة جهانیشدن (یعنی نگرش منفعل و تسلیمپذیر در مقابل نگرش فعال یا جهانینگری همراه با ملیتگرایی) را مورد بررسی قرار دادهایم تا ببینیم نحوة نگرش به "جهانیشدن" چه آثاری در زندگی ارزشی و ملی و اجتماعی نوجوانان و جوانان دانشآموز دبیرستانی و پیشدانشگاهی ما دارد و آموزش و پرورش ایران باید چه واکنشی در برابر آن داشته باشد.
2- یافتههای پژوهشی در مورد وضعیت نوجوانان و جوانان دانشآموز ایران و نگرش آنان به جوانب گوناگون زندگی اجتماعی و مدنی و نظام ارزشی و جهانیشدن و جهانیسازی 2-1- وضعیت هویت اجتماعی و مدنی نوجوانان و جوانان دانشآموز چالشهای اجتماعی و روانشناختی مربوط به جهانیشدن، موجب شده است که بسیاری از مردم، بهویژه نوجوانان و جوانان دبیرستانی و پیشدانشگاهی کشور ما، بر سر دوراهی انتخاب بین سنن قدیمی فرهنگی و تجددطلبی مدرن سرگردان شوند و درجاتی از بحران هویت را تجربه کنند.
- Arthur James - Crick - Matthew Lipman - Society for Advancing Philosophical Enquiry and Reflection in Education (SAPERE) - operational thinking - Astington - Gopnik"