چکیده:
هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر مصرف فرآوردههای نفتی بر رشد بخـش کشـاورزی ایران طی دوره زمانی ١٣٩٢-١٣٥٠ میباشد. روابط کوتاه مدت و بلندمدت با اسـتفاده از الگـوی خود توضیح با وقفه های توزیعی (ARDL) و الگوی تصحیح خطا (ECM) برآورد شدهانـد و در نهایت رابطه علیت نیز از طریق آزمون علیت گرنجر محاسبه شده است . نتایج نشان میدهد که در بلندمدت، مصرف فروآوردههای نفتی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر رشد بخش کشـاورزی موثر بوده به طوریکه اثر مصرف فرآوردههای نفتی بر رشد بخش کشاورزی بزرگتر از اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی است . همچنین رابطه دوطرفه میان مصرف فرآوردههای نفتی و رشد بخش کشاورزی برقرار نمیباشد. لذا پیشنهاد میشود که دولت در رابطه با فراهم کـردن فـرآوردههـای نفتی و تسهیل دسترسی به این نوع از انرژی برای بخش کشاورزی، به رشد این بخش کمک کند.
خلاصه ماشینی:
روابط کوتاه مدت و بلندمدت با اسـتفاده از الگـوي خود توضيح با وقفه هاي توزيعي (ARDL) و الگوي تصحيح خطا (ECM) برآورد شدهانـد و در نهايت رابطه عليت نيز از طريق آزمون عليت گرنجر محاسبه شده است .
آمـاده و همکـاران (١٣٨٨)، در مطالعه اي به بررسي رابطه مصرف انرژي و رشد اقتصادي و اشتغال در بخش هاي مختلف اقتصاد ايران با استفاده از الگوي خودبازگشتي با وقفه هاي توزيعي (ARDL) ١ براي سري زماني ١٣٨٢- 1- Auto-Regressive Distributed Lag (ARDL) ١٣٥٠پرداختند.
طاهري و رحماني (١٣٧٨)، با استفاده از تکنيک همجمعي و نيز آزمون عليت گرنجر به بررسي روابط کوتاه مدت و بلند مدت متغيرهـاي توليـد ناخـالص داخلي (به قيمت ثابت )، مصرف انرژي و موجودي سرمايه براي کشور ايران طي دوره ٧٣-١٣٤٦ ميپردازند .
اما نتايج حاصل از تخمين مـدل تصـحيح خطاي برداري و آزمون عليت گرنجر بيانگر عدم وجود ارتباط علي کوتاه مدت بين مصرف انرژي و موجودي سرمايه با توليد ناخالص داخلي است .
ازترک و اکاراوچي 1- Ozturk & Acaravci (٢٠١١)، به بررسي رابطه بلندمدت و کوتاه مدت بين مصرف برق و رشد اقتصادي براي ١١ کشور منتخب خاورميانه آفريقاي شمالي که ايران نيز شامل آنها ميباشد، طـي دوره زمـاني ١٩٧١ تـا ٢٠٠٦ پرداختند.
جدول شماره ٥- نتايج آزمون عليت گرنجر )به تصویرصفحه مراجعه شود) ماخذ: محاسبات محقق با توجه به نتايج به دست آمده از الگوي اوليه ADRL، مصرف فرآورده هاي نفتي سرانه بخش کشاورزي، سرمايه گذاري مستقيم خارجي سرانه و شوک هاي اقتصادي در کوتاه مدت بر توليـد ناخالص داخلي سرانه بخش کشاورزي مؤثر بوده اند.