چکیده:
بررسی دوره های شعر عاشورایی به اجمال از عصر عاشورا تا عصر پهلوی
بخش نخستین این مقاله می باشد. پس از آن ویژگی های شعر عاشور ایی
عصر انقلاب و عناصر موجود در سرود ه ها بحث و بررسی می شود. اشاره به
قالب های گوناگون شعر عاشورایی و سپس نقد و بررسی تحریفات و
نمونه های تحریف، بخش دیگر این مقاله است. نگارنده در پایان پس از
ذکر برخی مسائل جعلی، وهن آمیز و دروغ در نوحه ها و مراثی، راهکارهایی
را برای سرود ه ها و مرثیه ها پیشنهاد می دهد.
خلاصه ماشینی:
"در زبان عربی دقیقا از عصر عاشورا، این واقعه عظیم به شعر راه یافت؛ ولی در ادبیات فارسی به دلیل تأخیر در رواج مذهب شیعه در ایران از قرن چهارم هجری و همزمان با تأسیس دولت آلبویه میتوان نمونههایی نهچندان درخشان از شعر عاشورایی یافت.
در دوره پهلوی شعر عاشورایی جایگاه بلندی ندارد؛ ولی به دلیل حمایت توده مردم از این نوع ادبیات و بهرهبرداری سیاسی از واقعه عاشورا، باعث پدیدآمدن آثار ادبی ـ حماسی گردید و از سال 1350، فضای تازهای در اشعار عاشورایی باب شد و عاشورا تقریبا با همه ابعادش در هیئت یک فرهنگ در روزگار ما مطرح شد.
در این عصر شعرا به سوی هدف اصلی عاشورا بازگشتند و امروز دگرگونی چشمگیری در شعر عاشورایی به وجود آمده است؛ ولی متأسفانه در اشعار شاعران معاصر تحریفهایی نیز در انگیزهها، اهداف، چهرههای حماسهساز و برنامههای مربوط به عاشورا انجام شده است.
تفاوت شاعران این دوره با دورههای پیش در این است که کمتر از راه شاعری امرار معاش مینمودند و بیشتر برای اجر اخروی شعر میسرودند؛ ولی برآیند سخن همه این سرایندگان بر محور سوگ و ماتم و تسری درد به طبقات جامعه روزگار خود بوده است و هیچیک از آنان از فلسفه قیام امام حسین( و نهضت مقدس کربلا سخنی نگفتهاند و نتوانستهاند در اشعار خود ابعاد فاجعه را همچون حماسهایبزرگ ترسیم نمایند."