چکیده:
این مقاله میکوشد با اتکاء به یافته های پژوهش های میدانی، وضعیت چهار شکاف اجتمـاعی عمـده در جامعه ایران (شکاف های نسلی، جنسیتی، قومی و مذهبی) را آسیب شناسی کنـد و راهکارهـایی بـرای تحکیم همبستگی اجتماعی و همگرایی ملی و تقویت الفت و دوستی در جامعه ایران ارائه نماید. نتـایج بررسیها نشان میدهد شکاف های اجتماعی فوق ، شکاف های فعالی در جامعـه ایـران نیسـتند، امـا در میان مولفه های گوناگون همبستگی اجتماعی و همگرایی ملی، نگـرش جوانـان ، زنـان ، اقـوام ایرانـی و هم وطنان اهل سنت به مقوله هایی چون «عدالت اجتماعی»، «اعتماد عمومی» و «کارآمـدی نهادهـا و مسئولین »، چندان مثبت نیست و اصلاح سیاسـت هـا و برنامـه ریـزیهـای منـتج بـه «کـاهش فقـر و تبعیض »، «افزایش مشارکت سیاسی و اجتماعی» و «افزایش تعاملات فرهنگی» در جامعه بـه ویـژه در مناطق درگیر کشور برای تحکیم همبستگی اجتماعی، تقویت وحدت ملی و افزایش الفت و دوستی در جامعه ضروری است . تمرکز زمانی این پژوهش بر دهه ١٣٨٠ میباشد.
خلاصه ماشینی:
نتـایج بررسیها نشان میدهد شکاف های اجتماعی فوق ، شکاف های فعالی در جامعـه ایـران نیسـتند، امـا در میان مؤلفه های گوناگون همبستگی اجتماعی و همگرایی ملی، نگـرش جوانـان ، زنـان ، اقـوام ایرانـی و هم وطنان اهل سنت به مقوله هایی چون «عدالت اجتماعی»، «اعتماد عمومی» و «کارآمـدی نهادهـا و مسئولین »، چندان مثبت نیست و اصلاح سیاسـت هـا و برنامـه ریـزیهـای منـتج بـه «کـاهش فقـر و تبعیض »، «افزایش مشارکت سیاسی و اجتماعی» و «افزایش تعاملات فرهنگی» در جامعه بـه ویـژه در مناطق درگیر کشور برای تحکیم همبستگی اجتماعی، تقویت وحدت ملی و افزایش الفت و دوستی در جامعه ضروری است .
بررسیهای اولیه نشان میدهد با توجه به مؤلفه هـایی چون جوانی جمعیت ، افزایش سطح آگاهیها و تحصیلات زنان و تـلاش دولـت بـرای ایجـاد توسعه متوازن در بخش های مختلف کشور از یک طرف و موضـوعاتی چـون جهـانیشـدن و تحریکات بیگانگان در جهت تضعیف امنیت ملی از طرف دیگر، چهار شکاف اجتماعی نسلی، جنسیتی، قومی و مذهبی در طول دو دهه گذشته در سپهر سیاسـی اجتمـاعی ایـران دارای اهمیت و تأثیرگذاری قابل توجهی بوده است .
برای دسـتیابی بـه ایـن هـدف ، 42 / تلاش شده است به سؤالات زیر پرداخته شود: آیا شکاف های اجتماعی در کشور، شکاف هـای فعالی هستند؟ نگرش دو سر طیف شکاف های اجتماعی به موضوعات اساسـی و مقولـه هـای محوری کشور چگونه است ؟ نگرش جوانان ، زنان ، اقوام ایرانی و اقلیت اهل سـنت کشـور بـه مؤلفه ها و ابعاد همبستگی ملی در مقایسه با کـل جامعـه تـا چـه حـد متفـاوت اسـت ؟ چـه راهکارهایی برای تقویت دوستی و تحکیم همبستگی اجتماعی و ارتقاء پیونـد بـین دولـت و ملت و افزایش همگرایی ملی میتوان ارائه کرد؟ ١.