چکیده:
تحقیق حاضر به تعیین رابطه جهت گیری های هدف، برآورده شدن نیازهای اساسی روانشناختی و نشاط ذهنی در دانش آموزان پرداخته است. مشارکت کنندگان شامل 298 نفر از دانش آموزان دبیرستان های شیراز (156نفر دختر و 142نفر پسر) بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از سه ابزار استفاده شد. مقیاس برآورده شدن نیازهای اساسی روانشناختی، نسخه عمومی، (گانیه)، پرسشنامه هدف پیشرفت (الیوت و مک گریگور) و مقیاس نشاط حالتی (ریان و فردریک). یافته ها نشانگر همبستگی مثبت و معنادار بین نیازهای اساسی روانشناختی و نشاط ذهنی بود. همجنین جهت گیری های هدف گرایشی همبستگی مثبت و معنادار و جهت گیری های هدف اجتنابی همبستگی منفی و معنادار با نشاط ذهنی نشان دادند. تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که از مجموعه نیازهای اساسی روانشناختی و جهت گیری های هدف، به ترتیب نیاز به استقلال، شایستگی، و مرتبط بودن و جهت گیری های هدف عملکرد-گرایشی و تسلط- اجتنابی قوی ترین پیش بین های نشاط ذهنی می باشند. نتایج این پژوهش حاکی ازآن است که برآورده شدن نیازهای اساسی روانشناختی، در مقایسه با جهت گیری های هدف، نقش مهم تری در نشاط ذهنی دانش آموزان دارد.
The aim of this study was to investigate relationships between achievement goal orientations، satisfying basic psychological needs، and subjective vitality in students. 298 students (142 boys and 156 girls) were selected by multi stage cluster sampling method from high school in Shiraz city. Subjects filled out the Basic Psychological Needs Satisfaction Scale، general version، (Gagne)،the Achievement Goal Questionnaire (Elliot & - McGregor) and the State Subjective Vitality Scale (Ryan & Frederick). Finding showed positive relationship between basic psychological needs and vitality. Also، approach goal orientations showed positive correlation and avoidance goal orientations showed negative correlation with vitality. Hierarchical multiple regression analysis revealed that the need of autonomy، competence، relatedness، performance-approach and master-avoidance goals، predict students’ vitality، respectively. Results indicated that in terms of the students’ subjective vitality the role of satisfying basic psychological needs is more important than the goal orientations.
خلاصه ماشینی:
پيش بيني نشاط ذهني دانش آموزان بر اساس جهت گيري هاي هدف و نيازهاي اساسي روانشناختي o The Prediction of Students’ Subjective Vitaity by Goa Orientations and Basic Psychoogica Needso دکتر راضيه شيخ الاسلامي * عفت دفترچي * چکيده تحقيق حاضر به تعيين رابطۀ جهت گيري هاي هدف ، برآورده شدن نيازهاي اساسي روانشناختي و نشاط ذهني در دانش آموزان پرداخته است .
تحليل رگرسيون سلسله مراتبي نشان داد که از مجموعه نيازهاي اساسي روانشناختي و جهت گيري هاي هدف ، به ترتيب نياز به استقلال ، شايستگي، و مرتبط بودن و جهت گيري هاي هدف عملکرد-گرايشي و تسلط - اجتنابي قوي ترين پيش بين هاي نشاط ذهني مي باشند.
نتايج اين پژوهش حاکي ازآن است که برآورده شدن نيازهاي اساسي روانشناختي، در مقايسه با جهت گيري هاي هدف ، نقش مهم تري در نشاط ذهني دانش آموزان دارد.
در اين راستا، پژوهش حاضر با ايجاد پيوند بين دو نظريه جهت گيري هدف و نظريه خود تعييني، رابطه جهت گيري هاي هدف و نيازهاي اساسي روانشناختي را با نشاط ذهني مورد بررسي قرار داده است .
ابزار در پژوهش حاضر براي جمع آوري اطلاعات از سه ابزار استفاده شد که عبارتند از پرسشنامه هدف پيشرفت (اليوت و مک گريگور،٢٠٠١)، مقياس برآورده شدن نيازهاي اساسي روانشناختي (نسخه عمومي) (گانيه ، ٢٠٠٣)، و مقياس نشاط ذهني (ريان و فردريک ، .
o يافتۀ ديگر اين پژوهش حاکي از ان است که نشاط ذهني داراي ارتباط مثبت با جهت گيري هاي هدف تسلط -گرايشي و عملکرد گرايشي مي باشد.