چکیده:
به علت فعالیت مداوم فرسایش ، عوارض ناهمواری ها هیچ وقت ثابت نیستند، ازبین انواع فرسایش ، رخداد فرسایش آبی از فرایندهای تاثیر گذار در تغییر چهره دامنه ها می باشد. از این رو در تحقیق حاضر با هدف شناسایی مهم ترین رخساره های فرسایشی و عوامل موثر در شکل گیری و تشدید انواع فرسایش جهت معرفی راهبرد های کنترل و مبارزه با فرسایش در منطقه که گستره وسیعی از نهشته های لسی را در استان گلستان شامل می شود اقدام شده است . بدین منظور با استفاده از نقشه ها و تصویر ماهواره ای لندست ETM Plus مربوط به دوره زمانی ٢٠٠٢ و بهره گیری از تکنیک های سامانه اطلاعات جغرافیایی و بسته نرم افزاری ILWIS، خصوصیات ژئومورفولوژی و رخساره های فرسایشی در منطقه مورد مطالعه مشخص گردیده و رابطه بین آن ها از طریق تجزیه و تحلیل همبستگی و ایجاد روابط رگرسیونی مشخص شده است . به طوری که شکل ، شیب ، جهت اراضی ، مقدار بارندگی ، تیپ گیاهی و تراکم گیاهی و کاربری اراضی در مناطق لسی به عنوان متغیرهای مستقل و هر یک از رخساره های فرسایش آبی شامل فرسایش های ورقه ای، شیاری، خندقی ، آبراهه ای و بالاخره بیرون زدگی سنگی به عنوان متغییرهای وابسته بوده اند. بر اساس نتایج به دست آمده مشخص شده است که خصوصیات ژئومورفولوژی لس های منطقه در گذشته و هم چنین در آینده با توجه به تغییر کاربری غیر اصولی توسط عامل انسان از یک طرف و تغییرات کاهشی پوشش گیاهی به ویژه تراکم آن از سوی دیگر موجب تشدید فرسایش آبی و شکل گیری و گسترش انواع رخساره های فرسایش آبی به ویژه فرسایش خندقی و افزایش وسعت رخساره بیرون زدگی سنگی در منطقه می شود. به طوری که این امر موجب تغییرات کاملا بارز در وضعیت و نظم دامنه ها در مناطق لسی قلمداد می گردد.
خلاصه ماشینی:
"با در نظر گرفتن نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل رابطه بین رخساره های فرسایش آبی با عوامل ژئومورفولوژی با استفاده از روش تجزیه وتحلیل همبستگی از طریق ایجاد روابط رگرسیون خطی می توان نتیجه گیری نمود که انواع رخساره های فرسایش آبی در منطقه تحقیق دارای همبستگی مثبت و منفی معنی دار با انواع سازندهای زمین شناسی ، واحد سنگی به خصوص نهشته های لسی ، شیب ، ارتفاع از سطح دریا (که خود شاخص مقدار بارش با توجه به وجود همبستگی مثبت معنی دار بین مقدار بارندگی با تغییرات ارتفاع می باشد)، جهت دامنه اراضی ، تیپ و تراکم گیاهی و کاربری اراضی هستند .
با در نظر گرفتن مباحث مطرح شده و نتیجه گیری های حاصله و اینکه عواملی نظیر شکل زمین ، نوع سازند زمین شناسی و واحد های سنگی ، جهت و ارتفاع اراضی ، نوع خاک و مقدار بارندگی از جمله عوامل ثابت و غیر قابل تغییر توسط عامل انسان به خصوص در مقیاس کوتاه مدت هستند، از اینرو به منظور اتخاذ راهبرد کاربردی و ارائه راه حل های عملی برای مهار و مبارزه با شکل گیری و گسترش انواع فرسایش های آبی در قالب رخساره های فرسایش آبی تنها می توان اقدام به تغییر و یا دخالت در خصوصیات عواملی نظیر شیب زمینی ، تیپ گیاهی ، تراکم پوشش گیاهی و کاربری اراضی در راستای ممانعت از به وجود آمدن شرایط مساعد برای رخداد انواع فرسایش آبی در منطقه تحقیق نمود."