چکیده:
چکیده این پژوهش کوشیدهاست به ترسیم چالشهای درونی و بیرونی وحدت جهان اسلام بپردازد. از این رهگذر، روندهای موجود در جهان اسلام تبیین شدهاست تا مشخص کنند که آیا وضعیت موجود، حاکی از همگرایی دنیای اسلام است یا واگرایی؟ هدفی که این پژوهش دنبال میکند، این است که بر اساس واقعیتهای موجود در نظام بینالملل و روندهای دنیای اسلام، آیا در آینده امکان تحقق وحدت جهان اسلام وجود دارد؟ این پژوهش با استفاده از روش آیندهپژوهی، به نتایجی نیز دست یافته است. واکاوی وضعیت موجود در جهان اسلام، حکایتگر آن است که به علت تضاد منافع دولتهای اسلامی، حداقل در کوتاه مدت، شاهد وحدت مسلمانان نخواهیم بود و برای برونرفت از این وضعیت باید طرح وحدت دنیای اسلام، ابتدا مورد اجماع نخبگان فکری و حکومتی جهان اسلام قرار گیرد و سپس اقدامات عملی و برنامههای مشترک را جایگزین ترویج خصومت و مهار افراطیگری نمایند.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به فراهم شدن زمینه های احیـای تمـدن اسـلامی پـس از پیـروزی انقـلاب اسلامی ایران و با در نظرگرفتن مجموعه عوامل همگرا و واگـرا، بـه نظـر مـی رسـد آینـده مطلوب جهان اسلام ناظر بر همگرایی کشورهای اسلامی در چارچوب تمدن عظیم اسلامی به عنوان یکی از قطب های قدرت در جهان آینده است .
با استفاده از روش تحلیل علی –لایه ای ١ در حوزه آینده پژوهی و برحسب بررسـی رویدادها و روندهای تاریخی وحدت جهان اسلام ، سناریوهای تحقق همگرایی کشـورهای اســلامی را مــی تــوان در طیفــی از عوامــل عینــی و ذهنــی ، بــه شــرح زیــر ارائــه کــرد :(Inayatollah,2004:11-15) ١- لایه مساله عینی ناظر بر عینی ترین و آشکارترین سـطح شـکل دهنـده بـه آینـده تمدن اسلامی است .
عـلاوه بـر ایـن ، پیشـبرد همگرایـی و همکـاری میـان کشورهای اسلامی در حوزه های مختلف سیاسی و اقتصادی چه در سطح منطقـه ای و چـه 1 Causal Layered Analysis (CLA) در سطح بین المللی مستلزم ایجاد اتحادیه یا سازمان هایی اسـت کـه ضـمن برخـورداری از ساختارهای رسمی ، براساس توافق چندجانبه میان دولت ها به صورت فراملی عمل می کنند.
٢. ٤-روند گسترش دولت های سکولار در جهان اسلام کشورهای غیرعربی جهـان اسـلام (بـه ویـژه در جنـوب و شـرق آسـیا)، دیـدگاه سیاسـی روشنفکرانه تری دارند، که این مساله به تقویت اکثریـت دولـت هـای مـردم سـالار و یـا تـا حدودی مردم سالار و سکولار در آینده منجر می شود."