چکیده:
امروزه، ورزش دارای دو وجه اصلی، متمایز و در عین حال مرتبط با یکدیگر است. از یک سو ورزش مقوله ای حرفه ای محسوب می شود که برخی آن را به عنوان شغل خود برمی گزینند و سازمان ها و موسسه های متعددی برای اشتغال ورزشکاران و مدیریت ورزش شکل می گیرد. در مقابل و از سویی دیگر، ورزش به عنوان کالایی فرهنگی در جامعه مورد توجه اقشار گوناگون اجتماعی قرار می گیرد. در این رویکرد، ورزش به عنوان کالایی پرنفوذ شناخته می شود که تغییر و تحولات و مسائل موجود در بخش حرفه ای آن به جامعه سرایت می کند و آن را تحت تاثیر خود قرار می دهد. از همین رو می توان گفت امروزه حوزه ورزش بالاخص ورزش قهرمانی با مسائل فرهنگی متعددی مواجه می باشد و یکی از مهم ترین گام ها در این مسیر، شناخت دقیق وضعیت فضای فرهنگی ورزش و مسائل موجود در آن است تا بتوان با شناخت وضع موجود، برای رسیدن به وضعیت مطلوب گام های موثر و اندیشیده شده ای برداشت. این مقاله که بخشی از نتایج پژوهشی را ارائه می دهد تلاش دارد تا از دیدگاه فعالان و صاحب نظران ورزش کشور ، ضمن بیان مصادیق فعالیت فرهنگی در ورزش، وضعیت فرهنگی ورزش، نظام تنبیه و تشویق در ورزش کشور، و مسائل مدیریتی، کلان و ساختاری ورزش کشور را به بحث گذارد و راه های کاهش مسائل و مشکلات عرصه فرهنگی ورزش را ارائه نماید. نتایج تحقیق بیانگر آن است که صاحب نظران از نبود برنامه فرهنگی روشن و مشخص در ورزش کشور، مشخص نبودن وظایف فدراسیون ها در حوزه های فرهنگی، ضعف ساختارهای مناسب در مدیریت فرهنگی ورزش، نبود نظام هدفمند فرهنگی در سطح باشگاه ها، شعارزدگی در کارهای فرهنگی حوزه ورزش، وجود فاصله بین برنامه های فرهنگی ورزش با نیازهای جامعه ورزش، سلیقه گرایی و افراط یا تفریط مدیران در اعمال سیاست های فرهنگی و اخلاقی در حوزه ورزش، عملکرد بخشنامه ای در حوزه فرهنگی ورزش، فقدان فهم مشترک مدیران از مفهوم فرهنگ و اخلاق در ورزش، تقدم و اولویت نتیجه گرایی بر ارزش محوری، فقدان ضمانت اجرایی سیاست های فرهنگی در حوزه ورزش، را به عنوان مهم ترین مسایل فرهنگی در ورزش عنوان کرده اند. به زعم پاسخ های دریافتی، نتیجه چنین وضعیتی موجب شده است تا مشکلات عدیده فرهنگی همچون وجود برخی مشکلات اعتقادی و اخلاقی در بین ورزشکاران، ایجاد فضای بی اعتمادی، رواج ریاکاری و فریب کاری در عرصه ورزش، نگاه ابزاری به امر به معروف و نهی از منکر در ورزش، و آلوده شدن فضای ورزشگاه ها به رفتارهای نابهنجار همچون الفاظ و شعارهای مغایر با فرهنگ و روح ورزش را در ورزش کشور شاهد باشیم.
Today، sport has two distinct yet inter-related facets. It is a professional activity in one hand that some choose it as their sole job and a variety of organizations and agencies come into existence to employ athletes and sport management. On the other hand، it is regarded as a cultural commodity by different social classes. Sport is thus recognized as a very influential commodity and its transformations in its professional part spread and affect different aspects of the society. Nowadays sport especially championship sport faces multiple cultural problems. One of the important steps in
this path is to recognize the cultural atmosphere of sport and its current problems so
that we can reach a suitable condition in sport. This paper aimed to present sport
experts’ viewpoints on cultural activities in sports، the cultural status of sport، the punishment and awarding system، and the managerial and structural issues in Iran championship sports and to provide strategies to decrease cultural problems of sports. The results of this research highlighted the following shortcomings in the cultural domain of Iran championship sport according to the experts’ viewpoints: Lack of a clear and definite cultural plan in Iran championship sports. Indefinite responsibilities of federations in cultural domains. Structural weakness of the cultural management of sports. Lack of a cultural system in the sports clubs. Baseless slogans in the cultural sphere of sport domain. Inconsistency between the sports cultural programs and the actual needs of the society. Managers’ wasteful or extremist actions in the cultural and ethical policies in sports. Bureaucratic management in the cultural domain of sport. Lack of common understanding in managers about the concepts of culture and ethics in sports.Prioritizing pragmatism over value-orientation. Lack of executive guarantee of cultural policies in sport domain.