چکیده:
فضای سیاسی ایران همواره فضایی پیچیده بوده و این پیچیدگی در دو دهه اخیر بیش از گذشته ، ذهن تحلیلگران مسائل ایران را به خود مشغول کـرده است . ویژگی غالب فضای سیاسی ایران در دو دهه اخیر «واکنش های سریع بـازیگران »، «تقاضـاهای مصـرانه مـردم »، «ائـتلاف هـای گـذرا و ناپایـدار»، «ازهم گسستگی و انشعاب مداوم و تصاعدی گروه هـای سیاسـی » و «عـوض شدن خط مشی ها» است . این خصلت ها باعث شده رویدادهای سیاسی ایران به شکلی آشوبناک در امتداد خطوط ستیز و همکاری پیش رونـد. بسـیاری
خلاصه ماشینی:
"همـین ویژگی نیز باعث طرح این پرسش شده که آیا مـی تـوان گفـت فضـای رخـدادهای سیاسی ایران که در دو دهه اخیر همواره تحلیلگران را به شـگفتی وا داشـته اسـت ، ویژگی های یک نظام «پیچیده » و «آشوب گونه » را دارد؟ پیروزی محمد خاتمی در انتخابات ریاست جمهـوری سـال ٧٦، آشـوب هـای سال ٧٨ پس از توقیف روزنامه سلام ، پیروزی محمود احمـدینـژاد در انتخابـات ریاست جمهوری سال ٨٤، آشوب های پس از انتخابات سال ٨٨ ریاست جمهوری ، کنار رفتن نسبی هاشمی رفسنجانی از صـحنه سیاسـت ایـران و بـه ویـژه ریاسـت مجلس خبرگان و درنهایت چرخش مجلـس شـورای اسـلامی در روی گردانـی از حمایت احمدی نژاد و حتی تهدید به استیضاح وی پس از ماجرای استعفای وزیـر اطلاعات و بالاخره بحث پارلمانی شدن نظام سیاسی ایران به مثابـه نمونـه هـایی از رویدادهایی با اثرات مهم ولی غیرقابل پیش بینی در میدان سیاسـت ایـران در نظـر می گیریم .
بی شک می توانیم با تکیه بر این مطالعـات از یک دیدگاه تقلیل گرایانه ١ رخدادهای جامعه و سیاست ایرانی را که در زمـان خـود، ناظران سیاسی را به شگفتی واداشت ، تنها نمونه های معاصر همان پویش هایی بدانیم که به جابه جایی قدرت ، اصلاحات درون سیستمی و یا خیزش مردم یا حرکـت هـای انقلابی می انجامید؛ ولی آیا نمی توانیم با درنگی بیشتر از خود بپرسیم «آیا ایـن گونـه رخدادهای غیرقابل پیش بینی که از پس یکدیگر رخ می دهند، نشان دهندة کهنه شـدن مدل های گذشته تحلیل فضای سیاسی کشور است ؟»؛ «آیا هنوز هم می توان با ارجاع این رخدادهای سیاسی به برخورد سنت و مدرنیتـه ، حـرص و آز سیاسـت مـداران ، دخالت نیروهای بیگانه و سایر مدل های تحلیلی از کنار آنها گذشت »؟ این پـژوهش چنین رویکردی دارد و از این نظر که مدل های مبتنی بر نظریه هـای خطـی را بـرای تحلیل پیچیدگی ساحت سیاست ایران کافی نمی داند، از پژوهش های پیشین متمـایز می شود."