چکیده:
هدف: هدف از این پژوهش شناسایی مقولههای موضوعی علم اطلاعات و دانش شناسی جهت ایجاد نقشه دانشی علم اطلاعات و دانش شناسی است. روش شناسی : رویکرد پژوهش کیفی است که از پنل دلفی استفاده شده است در این روش با استفاده از نظر خبرگان علم اطلاعات و دانش شناسی ایران، مقولههای موضوعی در دو مرحله مورد بررسی قرارگرفت. روش آماری مورد استفاده جهت پاسخ به سوالهای پژوهش میانگین و انحراف معیار و جهت آزمون فرضیه پژوهش از آزمون تی گروه های مستقل استفاده شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل دادههای به دست آمده از نظرات پنل دلفی در مرحله اول و دوم در 13مقوله موضوعی پیشنهادی محقق، نشان داد که بین مقولههای موضوعی دوم (روش شناسی)، سوم (کتابخانهها و مراکز منابع) و ششم (خدمات کاربر) در مرحله اول و دوم تفاوت معناداری وجود دارد ولیکن در 11 مقوله موضوعی دیگر تفاوتی وجود ندارد. و همچنین مقولههای موضوعی از 13 مقوله به 14 مقوله اصلی تغییر یافت که 14 مقوله موضوعی اصلی عبارت از: کلیات علم اطلاعات و دانش شناسی (کتابداری و اطلاع رسانی)، آموزش علم اطلاعات و دانش شناسی (کتابداری و اطلاع رسانی)، روش شناسی، کتابخانهها و مراکز منابع، مدیریت کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی، خدمات فنی یا سازماندهی دانش، خدمات کاربر، مطالعات کاربران، ذخیره و بازیابی اطلاعات، کتابخانه و فناوری اطلاعات و ارتباطات، صنعت نشر و توزیع، مسائل اجتماعی اطلاعات، مسائل اخلاقی و قانونی، مدیریت دانش. اصالت / ارزش: با بررسی پژوهشهای انجام شده در شناسایی روندها و گرایشهای مقولههای موضوعی در دورههای تاریخی مختلف توسط محققان در پایاننامه ها و مجلههای علمی، از سیاهه مقولههای موضوعی مختلفی استفاده شده است که عبارتند از: لیزا، ایزا، ایستا و...، بنابراین جهت گردآوری اطلاعات درباره مقوله های موضوعی سیاهه استانداری وجود نداشت، در این پژوهش سعی شده است سیاهه مقوله های موضوعی با استفاده از روش پنل دلفی تنظیم گردد تا در تحقیقات آتی مورد استفاده قرار گیرد و تکمیل گردد.
Aim: The purpose of this study was to determine subject categories in Knowledge and Information Science for creating knowledge map of KIS.
Method: The Delphi technique was used for collection of the required data. This qualitative research methodology helped facilitating and determining the main and sub-main subject categories. The Delphi Panel was composed of 28 experts in KIS. The Statistical technique of t-test was applied for analyzing the results.
Findings: The results obtained from Delphi Panel revealed that there was significant difference between the first stage and second stage in regards with 2nd (methodology)، 3rd (Library & resource centers) and Sixth (User Services) subject categories. No significant differences were observed in other 11 subject categories.
Conclusion: Results also indicated that KIS categories were changed from 13 subject categories to 14، namely: 1) General KIS، 2) KIS education، 3) Methodology ، 4) Libraries and resource centers، 5) Management of libraries and information centers، 6) Technical or organizational knowledge، 7)User Services، 8) Use & User Studies، 9) Information storage and retrieval، 10) Library and ICT، 11) Publishing and distribution، 12) Social Issues Information، 13) Ethical and legal issues، and 14) Knowledge Management.
خلاصه ماشینی:
ولیکن به صورت ساختار مند تهیه نشده بود از اینرو در این پژوهش سعی شد با استفاده از پنل دلفی نقشه دانش علم اطلاعات و دانش شناسی (کتابداری و اطلاع رسانی) براساس شناسایی مقوله های موضوعی اصلی و فرعی تنظیم شود.
نقشه علمی حوزه های موضوعی علم اطلاعات و دانش شناسی در چه مقوله هایی قرار دارد؟ فرضیه پژوهش بین میانگین مقوله های موضوعی مرحله اول ودوم پنل دلفی اختلاف معنی داری وجود دارد.
با توجه به داده های آماری به دست آمده در هر مقوله موضوعی، مواردی حذف و اضافه شده اند و در مرحله دوم مقوله های موضوعی اصلی و فرعی توسط کارشناسان خبره مورد تایید قرار گرفت بر اساس داده های کمی و محاسبه میانگین ، به دست آمده نقشه دانشی علم اطلاعات و دانش شناسی شناسیی می شود.
پاسخ سوال اول پژوهش 34 Waila & Kaur 35 Hawkins 36 Biagetti 37 Hjorland 38 Lorenz 39 Tenopir 40 Gilchrist 41 Pinherio نقشه علمی حوزه های موضوعی اصلی و فرعی علم اطلاعات و دانش شناسی (کتابداری و اطلاع رسانی) به تفکیک چه مواردی است ؟ جدول شماره ١.
پاسخ به سوال دوم پژوهش : نقشه علمی حوزه های موضوعی علم اطلاعات و دانش شناسی در چه مقوله هایی قرار دارد؟ جدول شماره ٢.