چکیده:
ایران کشوری چند قومی است و این تنوع قومی فرصتها و تهدیداتی را متوجه امنیت آن نموده است. واضح است که استقرار
گروههای قومی در فضای سرزمینی کشورهایی که از تنوع قومی در ساختار جمعیتی خود برخوردارند موجب اتخاذ تصمیمات
راهبردی دولتها برای مدیریت اقوام می گردد. قوم کرد بهعنوان یکی از اقوام اصبل و با قدمت بسیار دیرینه در ایران سکونت
داشته و همین سابقه تاریخی موجب گردیده تا حس دلبستگی و تعلق حاطر ویژهای به این سرزمین داشته باشند و حتی برخی از
کردها خود را اصیلتر از سایر اقوام ساکن در ایران بدانند. از وجود برخی عوامل و مولفهها مانند نژاده دین» فرهنگد» تاریخ»
آداب ورسوم مشت رک بهعنوان مولفههای همگرا و تقویت کننده امنیت ملی و برخی مولفهها مانند مذهب» زبان» احساس تبعیض و
محرومیت» نخبگان غیرهمسی ضعف دولت مرکزی» عدم توسعهیافتگی» موقعیت حاشیهای و مرزی» وجود گروههای قومی مشابه
در آنسوی مرز بهعنوان مولفههای واگرا و تهدید کننده امنیت ملی میتوان اشاره نمود. در این تحقیتی بر اساس نظریه نیروهای
مرک زگرا و مرک زگریز ریچارد هارتشورن» مولفههای ژئوپلیتبکی واگرا و همگرای قوم کرد مورد بررسی قرار گرفت و مشخص
گردید که بین مولفههای ژئوپلیتیکی قوم کرد و امثبت ملی جمهوری اسلامی ایران رابطه معناداری وجود دارد و در صورت عدم
توجه به عوامل واگرایی قوم کرد» در بلندمدت امنبت ملی» تمامیت ارضی و یکپارچگی ملی ایران در معرض خطر قرار خواهد
گرفت. در پایان برای تقویت مولفههای همگرایی قوم کرد و تامین امتیت ملی جمهوری اسلامی ایران چند پیشتهاد راهبردی ارائه
گردید.
خلاصه ماشینی:
واقع شدن جغرافياي سياسي ايران در گذرگاه عبور اقوام و ملت هـاي گونـاگون باعـث تنـوع جمعيتـي در ايـن کشور شده ، که همين مسئله در طول تاريخ باعث قوام و رونق اين سرزمين شده است ، اما مسائل قومي تحـت تـأثير فرايندها و عواملي ، باعـث بـروز چـالش هـايي شـده کـه عـدم توجـه کـافي بـه ايـن مسـئله ، ايـران را بـا وضـعيت غيرقابل پيش بيني در مورد اقوام مواجه خواهد کرد.
وجود سرکوب و سلب آزادي هاي سياسي در برخي کشورهاي منطقه مانند ترکيه آن ها را براي تشکيل دولت مسـتقل مصمم تر کرده و اين در حالي است که در دهه هاي گذشته چنين وضعيتي در عراق نيز وجود داشته اسـت .
با توجه به اينکه ايران کشوري ذينفع از تحولات منطقه اي و جهاني است و همچنين بخشي از ژئوپليتيک قوم کرد بـا جغرافياي سياسي اين کشور منطبق است ، هرگونـه دگرگـوني و تحـولات در قـوم کـرد، جمهـوري اسـلامي را نيـز تحت الشعاع قرار خواهد داد و امنيت ملي آن را در سطوح خـرد و کـلان مـورد هجمـه قـرار خواهـد داد.
علي اي حال شـناخت ظرفيـت هـا، پتانسـيل هـا و انگيزه هاي اين قوم براي همگرايي و واگرايي سياسي اهميت بسزايي دارد، به طوري که به نظر مي رسد بين امنيت ملـي جمهوري اسلامي ايران و ژئوپليتيک قوم کرد رابطه معناداري وجود داشته باشد.
Political Geography of Iran, Tehran: Research and Development of Human Science Books for Universities Publication (Samt).
Geopolitics and Geographical Policy, Tehran: Research and Development of Human Science Books for Universities Publication (Samt).