چکیده:
زبان اشاره ایرانی، زبانی دیداری/فضایی است که با دارا بودن ساختار نحوی و معنایی خاصّ خود در جامعه ناشنوایان در سرتاسر ایران با تفاوت لهجههای مختلف، رشد کرده است. وجود اشارات قراردادی در این زبان اثبات میکند که زبانی حقیقی است و تنها مجموعهای از تصاویر در فضا نمیباشد. انگیزه اصلی انجام پژوهش حاضر با بررسی نمود در زبان اشاره ایرانی، معطوف کردن توجّه زبانشناسان به یکی از ویژگیهای زبانی این زبان است، تا بتوان آنها را از خصوصیات و طبیعی بودن آن آگاه کرد، چرا که در جامعه ناشنوایان از اهمّیت و ارزش بالایی برخوردار است و تاثیر مستقیمی بر روی زندگی آنها دارد. سوال اصلی که در این پژوهش مدّ نظر قرار گرفته آن است که در این زبان مقوله نمود (استمراری و تام) به چه صورت نشان داده میشود. یافتههای این پژوهش مشخّص نمود که در زبان اشاره ایرانی جهت مشخّص کردن نمود از روشهای مختلفی استفاده میشود. نمود استمراری از طریق تکرار در حرکات فعل بیان میشود و نمود تام با استفاده از نشانگر مجزای واژگانی تمام شدن بیان میشود که جایگاه این نشانگر بعنوان مشخّصه نمود در پایان عبارت بعد از فعل اصلی است که بخوبی مبیّن معنی کامل شدن عمل است.
خلاصه ماشینی:
"٥. تجزیه و تحلیل داده ها با توجه به آنکه نمود مشخص میکند که یک عمل چه مدت زمانی و چند بار انجام شده است ، یکی از مهم ترین عناصر دخیل در زبان اشاره جهت نشان دادن این مقوله ، تفاوت در حرکات دست ها یا تکرار حرکات میباشد.
بطور کلی در زبان اشارة ایرانی یکی از جایگاه های اصلی قیدهای زمانی جهت نشان دادن زمان در آغاز جملات میباشد در حالیکه یکی از مباحث اصلی که در رابطه با نشانگر واژگانی نمود تام مطرح میشود جایگاه قرار گرفتن آن در انتهای جمله میباشد.
نتیجه آنچه که در این پژوهش مد نظر قرار گرفته آن است که مقولۀ نمود در زبان اشارة ایرانی چگونه نشان داده میشود؟ در پاسخ به این سؤال میتوان ابراز داشت که در زبان های اشاره ، استفاده از الگوهای حرکتی برای نشان دادن نمود، امری مشخص است .
مانند کلیۀ زبان های اشارة دیگر که در این پژوهش به آنها اشاره شد، باید گفت که در زبان اشارة ایرانی نیز اطلاعات مربوط به نمود از طریق روش های مختلفی بیان میشود که از آن جمله میتوان به تکرار در حرکات افعال و استفاده از نشانگر واژگانی اشاره کرد که بالطبع هر کدام از آنها نیز در گروه های مختلفی قرار میگیرند.
بعنوان مثال ، برای توصیف نمود تام از نشانگری مجزا استفاده میشود که قابل مقایسه با تکواژ آزاد در زبان فارسی گفتاری میباشد و جهت توصیف نمود استمراری اشارة فعل ها عینا تکرار میشود که بعنوان تکواژ تصریفی محسوب میشوند و با توجه به آنکه با خود فعل همراه هستند، میتوان آنها را به عنوان تکواژ مقید در نظر گرفت ."