چکیده:
هم زمان با پدیدار شدن بحران های محیطی، کیفیت محیط سکونت بخشی از مفهوم کلـی کیفیـت زندگی شناخته شد. این مفهوم به مثابه بازتابی از تمام جوانب احساس رفـاه فـردی، شـامل همـه متغیرهایی است که بر رضایتمندی انسان موثرند. در این پژوهش ، به سـنجش کیفیـت محـیط در محله امام زاده یحیی در منطقه دوازده تهران پرداخته شده است . این پـژوهش از نـوع کـاربردی ، روش آن توصیفی- تحلیلی و شیوة گردآوری داده ها پیمایشی با اسـتفاده از پرسـش نامـ ه اسـت . حجم نمونه بررسی براساس فرمول کوکران ٣١٦ نفر محاسبه شده اسـت . بـرای تعیـین روایـی و پایایی تحقیق از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده که عدد به دست آمده ٠/٦٥ است که مطلوب و درحد متوسط است . براساس نتایج پژوهش ، ویژگیهای کالبدی و شاخص هـای مربـوط بـه آن در مقایسه با دو ویژگی دیگر یعنی کیفیت کارکردی و محتوایی پایین ترین سطح کیفیت را بـه خـود اختصاص داده اند و شاخص های مربوط به ویژگیهای محتوایی در مقایسه با شاخص های دیگـر در سطح بالاتری قرار دارند که نتایج آزمون T تک نمونه ای معناداری آن هـا را از دیـدگاه شـهروندان نشان میدهد. درنهایت ، باوجود تفاوت در سطح معناداری ویژگیهـای مختلـف ، درمجمـوع بـین رضایت از کیفیت محیط شهری و محیط سکونتی رابطه معناداری وجـود دارد ؛ بنـابراین وضـعیت کنونی کیفیت محیط در محله از دیدگاه ساکنان درحد متوسط است و هرچه میزان دست رسی بـه خدمات مورد بررسی بیشتر باشد، بر میزان کیفیت محیط افزوده میشود.
خلاصه ماشینی:
با توجه به آنچه بیان شد، در پژوهش حاضر کیفیت محیط در محلۀ امام زاده یحیـی واقع در منطقۀ دوازده تهران و ارتباط آن با میزان دست رسی به خدمات و ویژگیهـای فـردی خانوارها در بافت های فرسوده از دیدگاه ساکنان این محله بررسی شده است .
برای به دست آوردن میزان رضایتمندی ساکنان از کیفیت محیط زندگی خود در محلۀ امام زاده یحیی و معیارهای آن ها، در این مرحلـه داده هـا براسـاس پرسش نام و به کمک نرم افزار SPSS در دو بخش توصیفی و تحلیلی تجزیه و تحلیل شده است .
جدول ١ میزان سنجش شاخص های کیفیت محیط محلۀ امام زاده یحیی (درصد) شاخص ها خیلی زیاد زیاد متوسط کم خیلی کم جمع حس تعلق به مکان 45 21 13 15 6 100 حس شهری بودن محله 88 7 4 1 0 100 ویژگیهای کارکردی 20 45 17 12 6 100 ویژگیهای کالبدی 0 4 31 44 21 100 ویژگیهای محتوایی 2 10 31 49 8 100 (منبع : نگارندگان براساس یافته های پرسش نامه ) همچنین برای بررسی معناداری شاخص های مختلف کیفیت محیط از آزمون T تک نمونه ای استفاده شده است .
Sig نتیجه حس تعلق به مکان 3/35 67/24 0/000 قبول امنیت و روابط اجتماعی 3/59 63/75 0/000 قبول روند زندگی 2/83 -48/65 0/325 رد کیفیت محتوایی 3/19 61/78 0/000 قبول (منبع : محاسبۀ نگارندگان ) نتایج این آزمون برای کیفیت محیط شهری و شاخص های آن نشان میدهـد بـه طـور کلـی رضایت از کیفیت شاخص کالبدی در محلـه رابطـۀ معنـادار وجـود نـدارد؛ ولـی در شـاخص کارکردی و محتوایی رابطۀ معنادار به چشم میخورد.