چکیده:
در گزارش سفری که بدان پرداختهایم، اشاره به زمان نشده و تاریخ نگارش آن، روشن نیست، جز یک مورد تاریخی که آن هم مربوط به نامهای است با تاریخ سپتامبر ۱۹۱۴ میلادی بنابر این، میتوان از روی آن تاریخ، محدودة تاریخی این سفر را معین کرد که دوره پس از عصر ناصری است؛ زمانی که پدیدهای به نام گذرنامه و برگه عبور رایج شد.نویسنده گزارش که یک مامور عالی رتبه دولتی است و انتقاداتی به مسائل طول راه دارد، مطالب خود را با «فصل اول» و با عنوان «پیش آمدهای راه و معاملات لنج و غیر با حاجی» آغاز میکند و البته گزارشش را بیآنکه فصل دومی در کار باشد، به پایان میبرد. «تخلفهای دایرة لنج از قرار دادها» و «وضع قرانتین طور سینا» از بخشهای مهم این گزارش است.
خلاصه ماشینی:
) نوع مقاله : خاطرات نویسندگان رسول جعفریان 1 میرزا محمد خان ناظم الملک 2 1 استاد / دانشگاه تهران 2 نویسنده سفرنامه چکیده در گزارش سفری که بدان پرداختهایم، اشاره به زمان نشده و تاریخ نگارش آن، روشن نیست، جز یک مورد تاریخی که آن هم مربوط به نامهای است با تاریخ سپتامبر ۱۹۱۴ میلادی بنابر این، میتوان از روی آن تاریخ، محدودة تاریخی این سفر را معین کرد که دوره پس از عصر ناصری است؛ زمانی که پدیدهای به نام گذرنامه و برگه عبور رایج شد.
هفت روز در بیروت معطّل شده با خرج فوق العاده، و از مقصد دور مانده، این ایام معطّلی را از میزان ایام مسافرت باختیم؛ یعنی به طول ایام مسافرت افزود و خسارت این ایام معطّلی هفت روز بر عهدة لنج است که جبران کند، زیرا برای حمل حاجیها کشتی حاضر نکرده بود.
در بغداد صد روپیه گرفته، سند تأمیناتی داده بودند در مراجعت پس بدهند، نه روپیه از سند رسمی خودشان کمتر؛ یعنی نود و یک روپیه دادند و این نه روپیه را به اسم اینکه در طور سینا قرانتین سه روز بوده، امسال پنج روز شده، به تفاوت خرج آن برداشتند؛ و از این معامله معلوم شد که این یک صد روپیه تأمینات را برای اینکه شاید تفاوت خرجی پیدا شده وصول آان از حاجیها اشکالی داشته باشد، قبلاً از حاجیها گرفته نگاه میدارند که پول حاجیها در دست لنج بوده، در آخر به کسرحاجیها بگذارند، و حال آنکه خودشان هم تأمیناتی میبایست به حاجیها بدهند که اگر از طرف لنج تخلفی از قرار داد شد و یا مخارجی که از حمالی و کرایه و غیره که بر عهدة لنج بوده، از حاجیها گرفته باشند؛ چنان که در ضمن این پانزده فقره اشاره شد، بهحاجیها مسترد شود نه اینکه حاجیها از خسارتی که به آنها متوجه شده هرچه شکایت کنند به جایی نرسد؛ چنانکه میبینیم همه از کیسة حاجیها رفته است.