چکیده:
کشورایران بافرهنگ کهنیبیش ازسه هزارسال ،قلمرواقوام گوناگونیبافرهنگ هایمتنوع وغنیازدانش بومیبوده است .باتوجه به تنوع اقلیمیوقومی،دانش بومیبسیارکارآمدی درحوزه هاییچون شیوه هایدرمان بومیوگیاهان داروییدرایران به وجودآمده است .این مقاله ،براساس تحقیق میدانیواسنادیدرباره اقوام ساکن استان هرمزگان درمناطق بندر لنگه ،هرمز،میناب وبندرعباس انجام شده است وبه بررسیمراسم آیینیدرمانی"زار" یا"اهل هوا"میپردازد.شناخت اهل هوا،بررسیموقعیت وویژگیهایدرمانگران بومیاین مراسم یعنی"بابازار"و"مامازار"،که به مداوایبیمارانیمیپردازندکه توسط بادهاینامرئی تسخیرشده اند،ازجمله اهداف این تحقیق است .
خلاصه ماشینی:
شناخت اهل هوا،بررسیموقعیت وویژگیهایدرمانگران بومیاین مراسم یعنی"بابازار"و"مامازار"،که به مداوایبیمارانیمیپردازندکه توسط بادهاینامرئی تسخیرشده اند،ازجمله اهداف این تحقیق است .
دراین پژوهش ازطریق شرکت درمراسم آیینیزاروبامشاهده عمیق این مراسم به دنبال شناخت عناصریبرمیآییم که باتأثیرات ژرفی که دربیماربه وجودمیآورد،سبب شده است این آیین باوجودرشدامکانات وتجهیزات درمان درمنطقه همچنان درمیان برخیازگروه هایمردم ماندگارباشد.
باتوجه به پیچیدگیپدیده اهل هواکه درعمق لایه هایفرهنگیاین منطقه قرارداردو به ویژه آنکه درحوزه باورهاواعتقادات شکل قرارمیگیرد؛شناخت عمیق وهمه جانبه اینیاز است تابتوان به شناختیعمیق ازاین شیوه آیینیدرمانیدست یافت که خودمینیاتوریاز فرهنگ غالب دراین منطقه است .
١ـشناخت مراسم آیینیزاروتفکیک عناصرتشکیل دهنده آن ، ٢ـشناخت درمانگران یابه عبارتیبابازارهاومامازارها، ٣ـچگونه درمانگرمیشوند؟ ٤ـدرمانگران قدرت درمانگریخودراچگونه به دست میآورند؟ ٥ـقدرت آنهابرچه مبناییتعیین میشود؟ ٦ـآیادرمانگران ،مقام بابازاریامامازاررابرایهمیشه میتوانندداشته باشند؟ ٧ـوضعیت بیماران پس ازدرمان چگونه است ؟آیاوابستگیبین بیمارودرمانگربه وجود میآید؟ روش شناسی این تحقیق براساس بررسیاسنادومدارکموجودونیزتحقیق کیفیانجام شده است .
اومستقیمابه زارنمیپردازدبلکه به آیین های گوناگونیدرایران باستان اشاره میکندکه به شباهت هایبسیارآن بامراسم آیین زاردرهزاره سوم میلادیدراستان هرمزگان ،پیمیبریم وبه دلیل این مشابهت متوجه ساختارکم وبیش یکسان مراسم آیینیزارباشمنیسم میشویم ،ساختاری که ویژگیمشترک کلیدی آن در ارتباط بانیروهای ماورائیاست .
دراین تحقیق که به صورت میدانیانجام شده است اوتمام ابزارهایمورداستفاده دراین مراسم را تفکیک میکند.
ژان دورینگ ومیرچادالیاده نظریه هاییدرموردتاریخچه زارواداره کنندگان این مراسم به نام بابازارومامازارمطرح کرده اندکه دراین مقاله تنهابه سه فرضیه اول که متعلق به ژان دورینگ است ،میپردازیم .
بایداضافه کنم که به نظرمن آنچه درتحقیقات انسان شناختیاهمیت دارداین است که سؤال هایتحقیق مطرح شودونه آنکه با تعجیل درجهت اثبات آن برآییم ،بلکه این سؤال هامیتواندبدون پاسخ باقیبمانندوذهن محقق رادرجهت جستجویبیشترباخودبه عمق تحقیق ولایه های ژرف تربکشاند.