چکیده:
امروزه توسعه روز افزون مناطق شهري، افزايش جمعيت و افزايش مصرف مواد تجزيه ناپذير سبب شده است كه يكي از دغدغه هاي اصلي مديريت شهري، چگونگي دفع پسماندها باشد. با توجه به پيچيدگي مسائل شهري استفاده از مدل ها و تكنيك هاي جديد به خصوص مدل هاي تصميم گيري چندمعياره و نيز تلفيق آن ها با سيستم اطلاعات جغرافيايي از ابزارهاي كارآمد در جهت شناسايي پهنه هاي مناسب جهت دفن پسماند به شمار مي آيند؛ لذا در اين پژوهش از تكنيك تصميم گيري چندمعياره AHP به منظور وزن دهي و از مدل SAW جهت تلفيق لايه هاي موثر در مكان يابي محل دفن زباله در شهر كهنوج استفاده شده است. در اين باره از ۱۶ معيار استفاده شد كه عبارتند از: فاصله از اراضي كشاورزي و باغ ها، كاربري اراضي، فاصله از پهنه هاي سيل گير، فاصله از مسيل، فاصله از قنات، فاصله از چاه هاي آب شرب، جهت باد، فاصله از شهر كهنوج، فاصله از مراكز روستايي و نقاط سكونتگاهي، فاصله از خطوط ارتباطي، فاصله از شهرك صنعتي، فاصله از خطوط انتقال نيرو، فاصله از گسل، نوع خاك، شيب و در نهايت جنس سنگ بستر استفاده شد. بر اساس نتايج تحقيق، اراضي شهرستان از نظر قابليت دفن پسماند در ۴ طيف خيلي مناسب، نسبتاً مناسب، نسبتاً نامناسب و خيلي نامناسب طبقه بندي شد. اراضي با قابليت خيلي مناسب 5201/2 هكتار و اراضي با قابليت نسبتاً مناسب 5137/4 هكتار مي باشد. در نهايت از بين پهنه هاي با قابليت خيلي مناسب، دو مكان براي دفن پسماندهاي شهر كهنوج پيشنهاد شد؛همچنين، نتايج نشان داد كه از بين مكان هاي دفن فعلي شهر كهنوج، سايت شماره ۱ در طبقه خيلي نامناسب قرار دارد و اصلاً عاقلانه نيست كه استفاده از آن براي دفن پسماند ادامه يابد و سايت شماره ۲ در طبقه خيلي مناسب قرار دارد.
خلاصه ماشینی:
نشریة مطالعات نواحی شهری دانشگاه شهید باهنر کرمان سال سوم ، شمارة ٢، پیاپی ٧، تابستان ١٣٩٥ پهنه بندی و تعیین تناسب اراضی جهت دفن پسماندهای شهری (مطالعة موردی : شهر کهنوج ) * دکتر احمد پوراحمد استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، دانشگاه تهران ، تهران ، ایران ** محمد رحمانی اصل دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، دانشگاه تهران ، تهران ، ایران اصغر حیدری دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، دانشگاه تهران ، تهران ، ایران محسن شیخ زاده دانش آموختة کارشناس ارشد جغرافیا و مخاطرات محیطی ، دانشگاه تهران ، تهران ، ایران چکیده امروزه توسعة روز افزون مناطق شهری ، افزایش جمعیت و افزایش مصرف مواد تجزیه ناپذیر سبب شده است که یکی از دغدغه های اصلی مدیریت شهری ، چگونگی دفع پسماندها باشد.
ثمری جهرمی و حسین زاده اصل (1391) با استفاده از روش AHP به مکان یابی محل دفن زباله پرداختند که دراین راستا از معیارهای کاربری اراضی ، خطوط ارتباطی ، فاصله از مراکز شهری و منابع آبی برای مکان یابی استفاده کردند؛ که چهار مکان شناسایی شد و در نهایت با اعمال وزن بر روی گزینه ها، مکان نهایی دفن پسماند در شمال غرب شهرستان بستک انتخاب شد.
سنر و همکاران (2010) با تلفیق AHP و GIS، به مکان یابی محل دفن زباله در حوضة دریاچه بیشر در کشور ترکیه پرداختند که به این منظور از معیارهای زمین شناسی ، هیدروژئولوژی ، کاربری اراضی ، شیب ، ارتفاع ، فاصله و جهت گیری از سکونتگاه ها، آب های سطحی ، راه ها و نواحی حفاظت شده (اکولوژیک ، علمی و تاریخی ) استفاده شد.