چکیده:
مهمترین نقش زبان، برقراری ارتباط در روابط اجتماعی و میانفردی است. این امر در راستای قواعد کاربردشناختی زبان قرار دارد. توانایی کاربرد این قواعد و اصول «توانش ارتباطی» نامیده میشود و نقش مهمی در کیفیت ارتباطات اجتماعی انسانها از لحاظ تأثیر کنشها و واکنشهای آنها در اذهان و کنشهای کلامی و غیرکلامی مخاطبان ایفا میکند. مهارتهای ارتباطی دارای انواع کلامی و غیرکلامی و مؤلفههای بسیاری همچون:گیرنده، فرستنده، پیام، رسانه، کانال، سروصدا یا اختلال، بازخورد و بافت است و هریک از آنها، مشمول جنبههای گوناگونی است. اصل نوبتگیری و قطع گفتار یکی از جنبههای مهم مهارتهای ارتباطی است که به رعایت بسیاری از ظرایف ارتباطی وابسته است. از آنجا که نحوۀ بهکارگیری مهارتهای ارتباطی، بهویژه اصول نوبتگیری و قطع گفتار، با اصل ادب و نزاکت اجتماعی رابطۀ مستقیم دارد، رعایت صحیح این اصول موجب ارتباط مؤثرتر و موفقتر مجریان با مخاطبان و درنهایت، اثربخشی مطلوبتر پیام خواهد شد. این مقاله، با تأکید بر بخشهایی از گفتگو که کلام منتقل یا گسسته میشود، صدوبیست دقیقه از گفتگوهای برنامههای تلویزیونی شبکههای1، 2، 3 و 4، شامل پانزده دقیقۀ آغازین از هشت برنامه (از هر شبکه دو برنامه)، را بهروش توصیفی- تحلیلی بررسی کرده و مهارتهای ارتباطی مجریان سیما را با تأکید بر عناصر کلامی در اصل نوبتگیری و قطع کلام مورد توجه قرار داده است. یافتهها نشان میدهد عوامل بسیاری در امر نوبتگیری مجریان در گفتگوهای تلویزیونی مؤثر است که عبارتاند از: نبود هماهنگی در رعایت عناصر کلامی و غیرکلامی، تعارفات، کلمات جداکننده، پرسشهای سرنخگیر روشنکننده، ارائۀ اطلاعات، موضوع بحث، بازگردانی کلام، درخواست آمرانه و تردید در سخن.
خلاصه ماشینی:
"مهارت های ارتباطی نوبت گیری و قطع کلام در برنامه های مجری محور سیمای جمهوری اسلامی ایران علی آنی زاده ١ مرکز پژوهش و سنجش افکار صداوسیما مریم السادات غیاثیان ٢ دانشگاه پیام نور تاریخ دریافت :١٣٩٥/٠٢/٠٩ تاریخ پذیرش :١٣٩٥/٠٧/٠٣ چکیده مهم ترین نقش زبان ، برقراری ارتباط در روابط اجتماعی و میان فردی است .
این مقاله ، با تأکید بر بخش هایی از گفتگو که کلام منتقل یا گسسته می شود، صدوبیست دقیقه از گفتگوهای برنامه های تلویزیونی شبکه های ١، ٢، ٣و ٤، شامل پانزده دقیقۀ آغازین از هشت برنامه (از هر شبکه دو برنامه )، را به روش توصیفی - تحلیلی بررسی کرده و مهارت های ارتباطی مجریان سیمارا با تأکید بر عناصر کلامی در اصل نوبت گیری و قطع کلام مورد توجه قرار داده است .
یافته ها نشان می دهد عوامل بسیاری در امر نوبت گیری مجریان در گفتگوهای تلویزیونی مؤثر است که عبارت انداز:نبود هماهنگی در رعایت عناصر کلامی و غیرکلامی ، تعارفات ، کلمات جداکننده ، پرسش های سرنخ گیر روشن کننده ، ارائۀ اطلاعات ، موضوع بحث ، بازگردانی کلام ، درخواست آمرانه و تردید در سخن .
٣-روش تحقیق این مقاله براساس نظریات لینت هیرشمن (١٩٧٣)ودبورا تانن ١(١٩٩٥)، تلاش دارد وضعیت و عوامل مؤثر در اصل نوبت گیری و قطع کلام در برنامه های مجری محور سیمای جمهوری اسلامی ایران را، با تأکید بر مهارت های کلامی مجریان ، با روش تحلیل محتوای کیفی و با رویکرد توصیفی - تحلیلی بررسی کند."