چکیده:
مطالعه حاضر با هدف بررسي تعارض كار- خانواده در پرستاران انجام شد. در اين مطالعه توصيفي- مقطعي 374 پرستار شاغل در هشت مركز آموزشي درماني شهر رشت به شيوه تصادفي طبقه اي انتخاب و با استفاده از پرسشنامه اطلاعات فردي و پرسشنامه تعارض كار- خانواده كارلسون[1] ارزيابي شدند داده ها با استفاده از شاخص هاي آمار توصيفي و آزمون هاي آمار استنباطي تجزيه و تحليل شد. نتايج نشان داد كه تعارض كار – خانواده از نظر فشار و تعارض خانواده- كار از نظر زمان، بيش ترين حيطه تاثير گذار در تعارض پرستاران هستند. مدل رگرسيون نشان داد كه از بين عوامل فردي علاقه به شغل، شغل دوم و نگهداري از سالمندان يا فرزند معلول در حيطه تعارض كار با خانواده و علاقه به شغل، داشتن شغل دوم، نگهداري از سالمندان يا فرزند معلول و شرايط شغلي همسر در حيطه تعارض خانواده با كار معنادار و مرتبط است. يافته هاي اين پژوهش به اهميت ايجاد تعادل در زندگي خانوادگي و شغلي پرستاران تاكيد مي كند ،به طوري كه با آگاه كردن مسئولان از نتايج اين پژوهش مي توان گام مهمي در جهت كاهش مشكلات پرستاران و افزايش كيفيت خدمات رساني به آن ها برداشت.
خلاصه ماشینی:
"در این مدل فرض شده است که تقاضاهای ناشی از نقش های شغلی و خانوادگی می توانند به دو شیوه به فشار روانی و فشار فیزیکی منجر شوند: اول اینکه انتظارات مجاور هر یک از نقش ها می تواند زمانی که آن ها متضمن فشار برای تسلط بر زمان آزاد شخص هستند به تعارض بین نقشی کار-خانواده منجر شوند و در نتیجه با ایفای انتظارات پیوسته با نقش دیگر فرد تداخل پیدا کنند؛ دوم اینکه ایفای نقـش هـای دوگانـه میتواند به افزایش اضافه بار کلی نقش و اضافه بار نقش در هر یک از قلمروهـای نقـش هـای کاری و غیر کاری منجر شوند.
هرچه اشخاص ساعات زیادتری را در نقش شـغلی و خـانوادگی بگذرانند، احتمال اینکه تعارض بین نقشی را تجربه کنند، زیادتـر خواهـد شـد و چـون اغلـب افرادی که در کار تمام وقت شاغل هستند، صرف نظر از جنس سـاعاتی کـه بـه فعالیـت هـای مربوط به خانواده اختصاص می دهند کم تر از مقدار زمانی است که در شغل صـرف مـی کننـد، بنابراین ، درمیان زنان و مردان احتمال تجربۀ تداخل شـغل بـا خـانواده از تـداخل خـانواده در شغل بیش تراست (امیر سالاری،٣٧:١٣٨٨).
جدول ٦: برآورد ضریب رگرسیونی ارتباط تعارض خانواده -کار با متغیرهای فردی و شغلی بر اساس مدل رگرسیون خطی نام متغیر ضریب سطح معناداری فاصله اطمینان ٩٥% رگرسیونی B Pvalue حد بالا حد پایین نگهداری از سالمندان و فرزند بله مرجع معلول خیر -0/21 0/003 -1/41 6/65- شغل دوم بله مرجع خیر -0/21 0/004 -1/45 7/50- علاقه به شغل بله مرجع خیر 0/21 0/007 6/55 1/07 دولتی مرجع آزاد 0/10 0/14 4/10 0/58- وضعیت شغل همسر هر دو 0/18 0/01 13/6 1/59 سایر -0/002 0/96 5/04 23/5- موارد بحث و نتیجه گیری نتایج این مطالعه نشان دادکه پرستاران تعارض کار با خانواده را از نظـر فشـاربـیش تـر از زمان و رفتار تجربه می کنندکه منطبق با نتیجـۀ مطالعـۀکریمی(کریمـی،١٢٥:٢٠٠٩) و مـارچلو (مارچلوو بنوکور،٩٩:٢٠١٣)است ."