چکیده:
موضوع اثرات گردشگري در سه حيطه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي، و زيست محيطي مورد توجه مي باشد. آنچه در اين تحقيق مورد بحث است اثرات اجتماعي و فرهنگي توسعه صنعت گردشگري در شهرستان بيرجند مي باشد. تحقيق از نظر روش شناسي توصيفي – تحليلي و از نوع پژوهش هاي پيمايشي مي باشد. اطلاعات مورد نياز از طريق پرسشنامه و همچنين منابع كتابخانهاي و اينترنتي گردآوري شده است. تجزيه و تحليل داده ها به كمك آزمون T تك نمونه اي صورت پذيرفته است. بر اساس نتايج استخراج شده از آزمون بايد گفت توسعه صنعت گردشگري به تقويت اثرات مثبت آن در شهرستان بيرجند كمك خواهد كرد ولي از سوي ديگر اين توسعه اثرات منفي را نيز در پي خواهد داشت. از جمله راهبردهايي كه مي توان براي خنثي نمودن اثرات منفي توسعه گردشگري به كار برد، مي توان به جلب مشاركت بيشتر مردم در فعاليت هاي گردشگري، آموزش مردم جهت برقراري ارتباط موثر و حل تعارضات، و دادن اطلاعات و آگاهي به گردشگران از طرق مختلف و ... اشاره نمود.
خلاصه ماشینی:
"شکوهی و همکارن نیز در پژوهشی دیگر به بررسی اثرات گردشگری بر کیفیت زندگی جامعه میزبان در شهر بندرترکمن پرداختهاند که در زمینه عوامل اجتماعی و فرهنگی اثر گردشگری را میتوان در متغیرهایی نظیر آشنایی ساکنان با سایر فرهنگها، بهبود تعامل و روابط عمومی، افزایش عزت نفس و آگاهی نسبت به فرهنگ خویش مثبت ارزیابی نمود(شکوهی و همکاران، 1393: 117).
با عنایت به آنچه مطرح شد در تحقیق حاضر با توجه به متغیرهای تعریف شده توسط محققان مختلف از جمله تحقیق لیو و ین 1 (2010) تنها اثرات اجتماعی و فرهنگی گردشگری مورد مطالعه قرار گرفته است و عواملی همچون «افزایش تصادفات رانندگی»، «تخریبهای مختلف و متفرقه»، «شلوغی بیش از حد»، «تخریب فرهنگ محلی و بومی»، «اثر منفی بر نحوه زندگی ساکنان مناطق نزدیک» برای پژوهش در شهرستان بیرجند به عنوان اثرات منفی اجتماعی و فرهنگی مناسب تشخیص داده شد و در رابطه با اثرات مثبت اجتماعی و فرهنگی گردشگری نیز، 5 عامل «شکلگیری ویژگیهای خاص فرهنگی»، «ارتقای کیفیت زندگی مردم منطقه»، «حفظ فعالیتهای متنوع فرهنگی»، «توسعه محصولات منحصر به فرد»، و «افزایش سطح تجارب شخصی بازدیدکنندگان» مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد.
با توجه به مباحث مطرح شده و اهمیت مدیریت اثرات اجتماعی و فرهنگی گردشگری جهت تقویت آثار مثبت و کنترل و محدود نمودن آثار منفی راهبردهایی برای توسعه گردشگری به شرح ذیل پیشنهاد میگردد: به نظر میرسد در مقصدهای گردشگری به ویژه در مناطق کوچک مانند شهرستان بیرجند تحلیل به موقع وضعیت گردشگری از نظر اینکه گردشگری در آن منطقه در کدام مرحله از چرخه حیات خود به سر میبرد ضروری است تا برنامهریزی با توجه به آن به درستی صورت گیرد."