چکیده:
در ايران ويژگي هاي جمعيت شناختي و علل كار كودكان در خيابان، در برخي مطالعات بررسي شده است، اما مطالعات اندكي به بررسي كيفي تجربه كار كودكان در خيابان پرداخته اند. اين مطالعه با استفاده از مجموعه اي از روش هاي كيفي و كمي، ويژگي هاي كار كودكان در تهران را مطالعه كرده است. مطالعه به روش ارزيابي سريع و پاسخ، در سال 92 -1391 با استفاده از تركيبي از روش هاي كيفي (بحث گروهي متمركز، مصاحبه عميق) و كمي براي گردآوري داده ها از افراد مطلع كليدي و كودكان خياباني، اجرا شد. در فاز كيفي براي ورود مطلعان كليدي و كودكان خياباني، نمونه گيري هدفمند و در مرحله كمي از نمونه گيري پاتوق ها براي دسترسي و ورود 289 كودك خياباني دختر و پسر به مطالعه، استفاده شد. يافته هاي كيفي به روش تحليل محتوا و يافته هاي كمي با آزمون كاي دو تحليل شدند. بيشتر كودكان خياباني تهران به كارهاي متعارفي چون دست فروشي و نيمه متعارفي چون زباله گردي مشغول اند. بيشترين فراواني محل كار كودكان، مناطق دو، دوازده و يك بود. نيمي از كودكان دو نوبت در روز (49%) و يك پنجم آنها تمام روز را كار مي كردند. ميانگين درآمد كودكان خياباني 20 هزار تومان در روز است و 79% كودكان تمام يا بخشي از درآمدي خود را به خانواده مي دهند. درآمد كودكان خياباني در تامين نيازهاي زندگي كودك و خانواده نقش مهمي دارد و مانع جدي در توقف كار كودكان در خيابان است. اين يافته بر ضرورت توجه به علل زمينه اي كار كودكان در راهبردهاي مرتبط با كاهش كار كودك و اولويت آن بر اقدامات حذفي مانند جمع آوري تاكيد ميكند.
خلاصه ماشینی:
"نوع کار: بر اساس اطلاعات کودکان و مطلعان کلیدی، فعالیت رایج اغلب کودکان خیابانی دست فروشی کالاهای کوچک و ارزان چون فال ، شکلات و آدامس ، گل و مشاغلی مانند وزن کشی، واکس زدن ، باربری، نوازندگی، پاککردن شیشه ماشین ها و اسفند دودکنی است که آنها را به دلیل شیوع بالاتر و بار منفی اجتماعی کمتر، کارهای متعارف نامیدیم ؛ اما کودکان به مشاغل کمترمتعارف یا نیمه متعارفی چون جمع آوری ضایعات (زباله گردی) و نان خشک ، قبرشویی و تکدی نیز میپردازند که در میان خود کودکان نیز مقبولیت و شیوع کمتری دارند.
انوا کارهای متعار¥، نیمه متعار¥ و £یر متعار¥ کودکان خیابانی شهر تهران ، ١٣٩١ نو کار فراوانی درصد) انواع دست فروشی (%73,2) 205 کار متعارف نوازندگی و حاجی فیروز (%4,6) 13 باربری و پادویی (%8,6) 24 سایر کارهای متعارف (%4,3) 12 کار نیمه متعارف زباله گردی و نان خشکی (%9,6)27 تکدی (%5,7) 16 خرید و فروش مواد و جیب بری (%1,4) 4 کار غیر متعارف تن فروشی (%0,07) 2 ولگردی (%4,3) 9 یک مبنای دیگر برای طبقه بندی کار کودکان بر این اساس است که کودکان به یکی از کارهای پیش گفته یا ترکیبی از چند کار اشتغال داشته باشند که میتوان آنها را- به صورت قراردادی- اشتغال ساده و ترکیبی نامید.
- کارشناس مرکز غیر دولتی: در میان کودکان ، بچه های زباله گرد گروهی کار میکنند و یکی از چیزهایی هم که خیلی آنها را تهدید میکند همین است ، چون مجبورند بین خودشان هم یک معاملاتی بکنند قبل از اینکه وارد گاراژ شوند؛ مثلا این هفته من میخواهم قوطی رب بفروشم و همه مال من است ."