چکیده:
آگاهي از روابط و تاثير متغيرهاي كلان بر اقتصاد كشور، نقش مهمي در برنامه ريزي و سياستگذاري ايفا مي كند. با توجه به نقش محوري بخش كشاورزي در توسعه ملي، در اين مطالعه تلاش مي شود تا روابط بلندمدت و كوتاه مدت بين درآمد بخش كشاورزي ايران و متغيرهاي كلان اقتصادي نرخ ارز، نرخ بهره، حجم نقدينگي، قيمت محصولات كشاورزي و درآمد نفتي طي دوره 1350 تا 1387 بررسي شود. بدين منظور از رهيافت خود توضيحي با وقفه هاي گسترده (ARDL) استفاده گرديد. نتايج اين مطالعه مويد رابطه تعادلي بلند مدت بين متغير هاي اقتصاد كلان و درآمد بخش كشاورزي است. بر اين اساس، متغير قيمت محصولات كشاورزي در كوتاه مدت رابطه مثبت و در بلندمدت رابطه منفي با درآمد كشاورزي دارد. نرخ بهره متغيري است كه هم در كوتاه مدت و هم در بلندمدت رابطه منفي با درآمد بخش كشاورزي دارد. نرخ واقعي ارز در بلندمدت رابطه مثبت با درآمد كشاورزي دارد، درحالي كه نرخ ارز در كوتاه مدت معنادار نيست. همچنين نتايج حاكي از رابطه مثبت حجم نقدينگي در بلندمدت با درآمد كشاورزي است. افزايش حجم نقدينگي در كوتاه مدت در دوره جاري اثر مثبت و در دوره بعد اثر منفي بر درآمد بخش كشاورزي دارد. با عنايت به نتايج به دست آمده، اثر درآمدهاي نفتي بر درآمد بخش كشاورزي در كوتاه مدت و بلندمدت ناچيز و منفي است. همچنين عدم تعادل كوتاه مدت از بلندمدت پس از حدود دو دوره تعديل خواهد شد.
خلاصه ماشینی:
"با توجه به نقش محـوری بخـش کشـاورزی در توسـعۀ ملـی، در ایـن مطالعه تلاش میشود تا روابط بلندمدت و کوتاه مدت بـین درآمـد بخـش کشـاورزی ایـران و متغیرهای کلان اقتصادی نرخ ارز، نرخ بهره ، حجم نقدینگی، قیمـت محصـولات کشـاورزی و درآمد نفتی طی دوره ١٣٥٠ تا ١٣٨٧ بررسی شود.
متغیرهای رابطۀ فوق به شرح زیر میباشد: lnΥt: لگاریتم درآمد بخش کشاورزی در دوره t lnPt: لگاریتم شاخص قیمت محصولات کشاورزی در دوره t lnIRt: لگاریتم نرخ بهره در دوره t lnERt: لگاریتم نرخ ارز واقعی در دوره t lnMt٢: لگاریتم حجم نقدینگی در دوره t lnOIt: لگاریتم درآمد نفتی در دوره t به منظور بررسی روابط بلندمدت و کوتاه مدت بـین متغیرهـا، در ایـن تحقیـق از الگـوی خود توضیحی با وقفه های توزیعی (ARDL)١ استفاده شد.
نتایج تخمین ضرایب بلندمدت مدل ARDL نام متغیر ضریب خطایمعیار آماره t سطح معنیداری عرض از مبدC( o) 9/24* 0/176 14/05 0/000 روند(T) 0/045* 0/011 4/04 0/000 لگاریتم شاخص قیمت محصولات کشاورزی(LP) -0/113* 0/045 -2/49 0/019 لگاریتم نرخ بهره (LR) -0/156* 0/061 -2/56 0/016 لگاریتم نرخ ارز واقعی(LER) 0/063* 0/026 2/37 0/023 لگاریتم حجم نقدینگی(LM٢) 0/225* 0/090 2/50 0/018 لگاریتم درآمد نفتی(LOI) -0/062* 0/025 -2/45 0/021 مأخذ: یافته های تحقیق *: معنیداری در سطح ٥ درصد ضرایب جدول ٥روابط بلندمدت متغیرها را بیان میکند.
*: معنیداری در سطح ٥درصد با توجه به نتایج جدول ٦، متغیرهای قیمت محصولات کشـاورزی در کوتـاه مـدت تـأثیر مثبت و معناداری بر درآمد بخش کشاورزی به اندازه ٠/١١٣ دارد، درحـالی کـه نـرخ بهـره بـر درآمد بخش کشاورزی در کوتاه مدت تأثیر منفی به اندازه ٠/١٢١ دارد."