چکیده:
خدای تبارک و تعالی جهان را بر اساس نظم و هماهنگی کامل آفریده است . انسان هم در این جهان باید از هماهنگی و وحدت میان سایر موجودات بهره بگیرد و زندگی خود را بر مبنای آن پایه ریزی کند تا به سعادت دنیوی و اخروی برسد. وحدت از اصول و ارزش های مورد تاکید پیامبر صلی الله علیه و آله و ائمه اطهار علیهم السلام است که همواره منادی وحدت بوده اند. از منظر آنان عزت و اقتدار همه جانبه مسلمانان ، در پرتوی وحدت و همبستگی در برابر دشمنان مشترک است . این بزرگواران هم با گفتار و هم با سیره عملی خود، امت را به وحدت و دوری از تفرقه و پراکندگی دعوت نموده اند. وحدت یکی از مهم ترین ضرورت های تاریخی، اجتماعی و سیاسی مسلمانان جهت ایستادگی و پویایی هویت اسلامی است که مسلمانان از روزگار آغازین اسلام تا به حال ، بر مبنای تعالیم عالیه اسلامی و دیانت حقه توحیدی پیگیر آن بوده اند و در مقابله با دشمنان اسلام و مسلمین یک نظریه و برنامه در ابعاد مختلف ، متناسب با مقتضیات زمان ارائه نموده اند. ما در این مقاله در صدد بررسی و تبیین وحدت در سیره پیامبر و ائمه هستیم تا راهکارهایی را برای وحدت با آموزه های قرآن و دستورات پیامبر تبیین نماییم . روش تحقیق مورد استفاده اسنادی و کتابخانه ای است .
خلاصه ماشینی:
"اهل بیت نیز همواره منادی وحدت بوده اند و با محور قرار دادن قرآن و سیره رسول اکرم صلی الله علیه و آله در جهت تعلیم معارف دین و حفظ آن و مبارزه با بدعت و انحرافات فکری و عملی در میان امت اسلامی حرکت نموده اند.
٢٥ در بین این نامه ها مکتوبی که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله به مقوقس ، حاکم مسیحی مصر و نیز نامه ای که به قیصر پادشاه روم فرستاد قابل توجه است ؛ زیرا در آنها به وحدت مسیحیان با مسلمانان (در امر توحید) اشاره شده بود.
٤٦ از پیامدهای ولایتعهدی امام این بود که جامعه اسلامی دریافت که چه کسانی شایسته حکومت هستند و مأمون با عمل خود بر این حقیقت اعتراف کرد و نیز در این رهگذر امام از مدینه تا مرو در شهرهای مختلفی از بلاد اسلام با مردم روبه رو شدند و مسلمانان که در آن روزگاران با نبودن وسائل ارتباط جمعی از بسیاری آگاهیها محروم بودند ایشان را ملاقات کردند و به راستی حق را مشاهده نمودند و آثار مثبت آن بسیار قابل ذکر و بحث است نمونه آن را باید در نیشابور و هجوم مردم مشتاق دید در نماز عید در مرو و...
سپس برنامه ریزیهای «فرهنگی» در مسیر ترسیم دورنمای امت واحد برای مسلمانان و ایجاد فضای رشد فکری و ارتقای فهم مردم نسبت به مسئولیت های خود و در نهایت به کار بستن راه حل هایی که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از آنها به عنوان ابزار تحقق وحدت بهره میگرفت .
در این میان امام علی علیه السلام با استمرار دعوت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله همواره به این ضرورت مهم میاندیشیدند و سیره خود را بر مبنای وحدت و جلوگیری از تنازعات بیحاصل فکری مسلمانان قرار داده بودند."