چکیده:
راهبرد های مقابلهای مجموعهای از واکنشهای مردم است که در شرایط عدم امنیت غذایی انتخاب و اجرا میشوند. خوردن غذاهای ارزانقیمت و کمترمرجح یکی از همین راهبرد هاست که در چنین شرایطی، روی آوردن بدان در میان خانوارها عمومیت دارد. با توجه به اهمیت این راهبرد، تحقیق حاضر در پی شناسایی عوامل موثر بر انتخاب آن در قالب راهبردی مقابلهای از سوی خانوارهای روستایی شهرستان گرگان بود. دادهها و اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه مستقیم با اشخاص مسئول آمادهسازی غذای خانوار در نمونهای به حجم 267 نفر در بهار و تابستان 1392 گردآوری و برای تجزیه و تحلیل داده ها، از مدل لاجیت چندجملهای بهرهگیری شد. نتایج نشان داد که عواملی مانند درآمد سالانه، سطح تحصیلات همسر، کشاورز بودن، فاصله روستا تا بازار، شاغل بودن سرپرست خانوار، و بیماری یکی از اعضای خانوار بر انتخاب راهبرد مقابله «مصرف غذاهای کمترمرجح و ارزانقیمت موثرند.
Coping strategies are a set of reactions adopted by people in food insecurity condition، a common one of which includes eating less-preferred and less-expensive foods; thus، this study tries to determine factors affecting its selection as a coping strategy by rural households in rural areas of Gorgan County in Iran. For this purpose، the primary data are utilized via a sample size of 267 rural households. Direct interviews with the people in charge of preparing food for the family members are conducted during winter and spring in 2013. In addition، the ordered logit model is used to analyze the data. The study results show that the factors like annual income، education of spouse، having an agricultural job، village distance from market and chronic illness of one of the household members affect choosing less-preferred food as coping strategy.
خلاصه ماشینی:
"شیرانی بیدآبادی و همکاران )٢٩٩٢(، در مطالعهای با عنوان »کاربرد شاخص راهبرد مقابله )CSI( در برآورد وضعیت امنیت غذایی بین کارکنان خدماتی دانش اه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان« دریافتند که این کارکنان از راهبردهای گوناگون بهره گرفتهاند و از آن میان، راهبرد مقابلهای استفاده از غذاهای کمترمرجح و ارزانقیمت با ٦٣/٣ درصد بیشترین کاربرد را در خانوارهای اارانان داشته است.
جدول ٧- محاسبة مجموع وزنی راهبردهای مقابلة غذایی خانوارهای مناطق روستایی گرگان شمارة سؤالت راهبرد وزن دادهشده به سؤالت 2 استفاده از غذاهای کمترمرجح 2 1 کاستن از غذای مردان خانوار 2 9 کاستن از غذای خودتان 2 1 کاستن از غذای کودکان 2 ٥ صرفنظر کردن از یک وعدة غذایی در یک روز 1 3 یک روز کامل بدون غذا بودن 9 مأخذ: ١٩٩٩ ,Hoddinot مدل لجیت ترتیبی )چندجمله ای ( در مطالعة حاضر، با توجه به نوع متغیر پاسخ برای تعیین عوامول موؤثر بور انتخواب راهبورد مقابلهای در چهار طبقة »هرگز، بهندرت، در برخوی مووارد، و در اغلوب مووارد«، از ال ووی لجیت ترتیبی )٣( برای تجزیه و تحلیل دادهها استفاده شوده اسوت.
جدول ٣- درصد استفادهکنندگان از هر راهبرد مقابلة غذایی در مناطق روستایی گرگان شمارة راهبرد راهبردهای مقابلة غذایی تعداد خانوارها فراوانی نسبی s1 مصرف غذاهای کمترمرجح ١٢٢ ٣٣/١٥ s3 کاستن از غذای مردان 95/11 93 s3 کاستن از غذای زنان خانوار ٢١١ ١٩/١١ s4 کاستن از غذای کودکان 25/53 19 s5 نخوردن یک وعدة غذایی در روز ٢١١ ٩٣/٣٩ s6 گذراندن برخی روزها بدون غذا ١٣ ٩/١١ مأخذ: یافتههای تحقیق نتایج برآورد مدل لجیت ترتیبی در این مدل، عوامل مؤثر بر انتخاب راهبرد مقابلهای استفاده از غذاهای کمترمرجح مشخص شده است."