چکیده:
انقلاب اسلامی 1357 به برآمدن دولت دینسالار در ایران انجامید. این تحول به نوبه خود طرح های مفهومی نوینی را در مطالعات روابط بین الملل معاصر درانداخت. با توجه به روند تکوین هویت این دولت دینسالار در دو سطح داخلی و سیستمی، الگوهای رفتاری مبتنی بر تضاد در اعمال و رویههای اتخاذ شده از سوی ایران نسبت به جامعه بینالملل آشکار شد. از این نظر دولت دینسالار متضمن دو طرح مفهومی اساسی استکبار و امت است. این طرحهای مفهومی با توجه به منابع داخلی هویت خود، جامعه بینالمللی غرببنیاد را به عنوان دیگری بازمیشناسند. در واقع طرحهای مفهومی استکبار و امت، ساختهای گفتمانی دیدگاههای رایج و مسلط را در روابط بینالملل معاصر به چالش میکشند. در این مقاله با تاکید بر نظریه سازه انگارانه و نقش عوامل معنایی و فرهنگی، ظهور دولت دین سالار به عنوان عاملی معنایی در شکل دادن بردیگر مفاهیم مورد استفاده در رابطه با نظام بین الملل از سوی جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار می گیرد.
خلاصه ماشینی:
"بنابراین به نظـر مـی رسـد ظهـور پدیده دولت دین سالار در ایران پس از انقلاب بهمن ٥٧، طرح های مفهومی نوینی را مطرح کرده است که بدون توجه به آنها نمی توان مناسبات این کشـور را بـا جامعـه بـین المللـی در قالب مطالعات روابط بین الملل معاصر مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد.
اما در خصوص آثار مرتبط بـا اسـتلزامات دولـت دیـن سـالار در ایـران پـس از انقـلاب ١٣٥٧، باید خاطر نشان کرد که صرف نظر از کار آشتیانی (١٩٨٩) کـه از منظـری تـاریخی دولت دین سالار را در عصر صفوی به عنوان مبنای شکل گیری دولت ملـی در ایـران مـورد توجه قرار داده، تنها اثر قابل ملاحظه ، کار امجد (١٣٨٠) است ؛ البته وی در ایـن کـار صـرفا به وقایع نگاری دولت دین سالار در ایران پس از انقلاب اسلامی پرداخته و از ایـن نظـر کـار وی فاقد مباحثی بسنده در خصوص پیامدهای مفهومی ظهور دولت دیـن سـالار اسـت .
(187 دیدگاههای امت محور بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در قانون اساسی به عنـوان سـند راهنمای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران نیز انعکاس یافته است ، به نحوی که طبـق مقدمه قانون اساسی «قانون اساسی با توجه به محتـوی انقـلاب اسـلامی ایـران کـه حرکتـی برای پیروزی تمامی مستضعفین بر مستکبرین بـود زمینـه تـداوم ایـن انقـلاب را در داخـل و خارج کشور فراهم میکند؛ به ویژه در گسـترش روابـط بـین المللـی بـا دیگـر جنـبش هـای اسلامی و مردمی میکوشد تا راه تشکیل امـت واحـد جهـانی را همـوار کنـد»."