چکیده:
امروزه در اکثر جوامع جمعیت ها به سرعت در حال سالمند شدن هستند و سالخوردگی به عنوان یک مسئله مهم برای این جوامع مطرح می شود. با اینکه جمعیت سالمند در ایران سهم کمی از جمعیت کشور را به خود اختصاص داده اما با بوجود آمدن مرحله انتقال سنی جمعیت از جوانی و حرکت به سوی سالمندی، این مسئله نیازمند توجه و تامل بیشتری است . هدف این مقاله ارزیابی و تحلیل نماگرها و شاخص های جمعیت شناسی سالمندی جمعیت در ایران می باشد. برای دستیابی به این هدف از روش اسنادی و تحلیل ثانویه داده های سرشماری عمومی نفوس و مسکن مرکز آمار ایران سال های ١٣٨٥ و ١٣٩٠ استفاده شده است . نتایج و یافته های تحقیق نشان می دهند که نماگرهای جمعیت شناسی سالمندی جمعیت همچون نسبت سالمندی، نسبت جنسی سالمندان ، شاخص سالمندی، شاخص ورتهایم ، نرخ مشارکت اقتصادی سالمندان ، نسبت وابستگی ٤٩ برآورد ٤١ و ٣٢١، ١٢٣، ١٨، ٩٦، ٣٥، ٤سالمندی و نرخ باسوادی سالمندان در ایران برای سال ١٣٩٠ به ترتیب برابر ٢ شده است . بنابر این با توجه به اینکه در سالهای آتی از زاد و ولد و باروری کاسته می شود پیش بینی می شود که جامعه ایران به سمت سالخوردگی سوق پیدا خواهد کرد که این مسئله می تواند نتایج و مسائلی از جمله افزایش توجه به تامین نیازهای سالمندان را نیز با خود به همراه داشته باشد.
خلاصه ماشینی:
"یافته های برخی از پژوهش ها نشان می دهد کـه شـاخص - های مهم جمعیتی همچون نسبت سالمندی، نسبت جنسی سالمندان ، رشد جمعیـت سـالمندان ، شـاخص سـالمندی و نسـبت ٤٣ برآورد شده است و بـا توجـه ٢، ٢٩ و ٤ ٧، ١٠٨، ٥ وابستگی جمعیت سالمندان در ایران برای سال ١٣٨٥ به ترتیب برابر ٣ به آهنگ پرشتاب کاهش باروری ایران طی دو دهه اخیر پیش بینی می شود حرکت به سمت سالخوردگی جمعیت تسریع شـود و با استناد به روندهای مشاهده شده باروری و مرV و میر و نگاهی به محتمل ترین مسیرهای تغییر آنها در آینده بـرآورد مـی - شود که شروع قرن پانزدهم هجری شمسی سرآغاز روند رو به افزایش جمعیـت سـالخورده در ایـران باشـد (میرزائـی و شـمس 4- Demographic transition 1- Ageing index 3- Swanson & Siegel 4- Obrien ٥.
47 جوانان 33 1 30 8 سالمندان 6 7 7 5 کل 51 8 48 4 روستایی جوانان 42 6 38 7 سالمندان 9 3 9 7 منبع : پردازش بر اساس داده های سرشماری عمومی نفوس و مسکن مرکز آمار ایران طی سال های ٩٠-١٣٨٥ نرخ باسوادی نتایج سرشماری ١٣٩٠ نشان میدهد که نرخ باسوادی در سالمندان کل کشور ٦٠ تا ٦٤ سـاله و ٦٥ سـاله و بیشـتر بـه ترتیـب ٢٩درصد میباشد در حالیکه این نرخ برای سالمندان ٦٠-٦٤ ساله و ٦٥ سـاله و بیشـتر در سـال ١٣٨٥ بـه ترتیـب ٤٩ و ٩ ٣ ٢٧ بوده است و در طی این فاصله زمانی نرخ باسـوادی تغییراتـی یافتـه و رو بـه افـزایش گذاشـته اسـت (جـدول ٥، ٤٣ و ٨ ٨ نمودار٣)."