چکیده:
یکی از موضوعات جدیدی که پیرامون حکومت مطرح شده، موضوع حکمرانی شایسته است که در داخل کشـور نیـز مـورد توجـه قـرار گرفته اسـت؛ اما علـی رغم این که مباحث زیادی پیرامون حکمرانی شایسـته انجام شـده اسـت، ایـن اصطـلاح هنـوز محـل نـزاع اسـت و اگر چه بسـیاری از مفاهیم، یـا عناصر و تعریف آن مدت ها اسـت در ادبیات دموکراتیک ارائه می شـود؛ اما اجماع جامع و دقیق از آن وجود ندارد. موسسـات و سـازمان های بین المللی، هرکدام حکمرانی شایسـته را براسـاس علایق و حوزه تمرکز ویژه خود تعریف می کنند. تعریف گسـترده حکمرانی شایسـته، مسـتلزم عملکـرد و رفتـار خـوب از سـوی مقامـات سیاسـی، اقتصـادی و مدیریتـی در یـک کشـور اسـت و فقط با دولت تعریف نمی شود؛ بلکه بخش خصوصی و جامعه مدنی را نیز شامل می شود. بـا توجـه بـه این کـه قـرآن شـامل عالی تریـن و کارآمدتریـن مدل هـا و روش هـای مدیریتـی و حکومتـی اسـت؛ امـا تحلیـل معنـای حکمرانـی شایسـته بـر اسـاس مولفه هـای قرآنـی، کم تـر مـورد توجـه قـرار گرفتـه اسـت. نوشـتار حاضـر سعی نموده تا پس از تعریف حکمرانی شایسته، مولفه های قرآنی آن را تبیین نموده و مورد بررسی قرار دهد.
خلاصه ماشینی:
"در اقامه نماز و ایتاء زکات ، در امر به معروف و نهی از منکر، در تعظیم شعائر الهی ، در حمایت از مسـتضعفین ، در طاغوت سـتیزی ، در عـدم توقـع اجـر از مـردم و در همـه مـوارد دیگری که می توان آن را از عناویـن شـاخص اصلـی ، یـا فرعـی حکمرانـی شایسـته تلقـی نمـود، روح عدالـت جـاری و سـاری اسـت و مدعـای اصلـی ایـن مقالـه نیـز ایـن اسـت کـه اگـر بنـا باشـد بـا یـک مفهـوم ، حقیقـت حکمرانی شایسته را تعیین کرد، آن مفهوم ، مفهوم عدالت است .
بـا توجـه بـه گسـتره مفهومـی و وسـعت معنایـی عدالـت ، بـه خوبـی می تـوان بـر ایـن مدعا استدلال کرد که همه شاخصه های حکمرانی شایسته باید تحت عنوان حکمرانی عادلانه منـدرج باشـند؛ زیـرا بـا تحقـق مفهـوم عدالت اسـت که هر کسـی به حق مسـلم خود دسـت می یابد و هـر حقـی در آن جایـی کـه بایـد قـرار گیـرد، مسـتقر می شـود و بـا یک حکمرانی شایسـته اسـت ، که حق هر ذی حقی به او اعطاء میگردد.
ک تاریخ یعقوبی ج۱، صص ۱۳۹٠- ۳۹۹ ، ابن هشام ، سیره نبویه ج٢، صص ٤٠-٤٨ بندهشتم تحلیل گستره مفهوم عدالت در زبان قرآن از آن جـا کـه از آغـاز، جهت گیـری بحـث بـه سـمت تبیین حکمرانی شایسـته قرآنی بود و سـپس وجهـه پارادایمـی عدالـت در ایـن حکمرانـی تبییـن گردیـد، مناسـب اسـت با تحلیل گسـتره مفهوم عدالت در زبان قرآن نیز بر این حقیقت تاکید شود."