چکیده:
امروزه قاچاق کالا را یکی از عوامل اصلی رکود اقتصادی کشور و ورشکستگی کارخانه ها و در کل تولیدهای ساخت داخل می توان معرفی کرد. قاچاق که از آن به عنوان اقتصاد زیر زمینی یا اقتصاد سیاه نیز یاد می شود، در سال های اخیر در استان یزد هر چند نسبت به دوره های قبل کنترل شده، اما همچنان شاهد آثار تخریب آن می باشیم. پژوهش حاضر که تحت عنوان بررسی قاچاق کالا و عوامل موثر بر کشف آن در سال 1389 در استان یزد است با هدف شناخت قاچاق کالا و عوامل تاثیر گذار بر کشف آن، ارایه الگو و راهکارهای مناسب برای مبارزه صورت گرفته است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق شامل دو گروه است، گروه اول برای سنجش وضع مطلوب عوامل موثر بر کشف قاچاق کالا از دید کارکنان شاغل در بخش مبارزه با قاچاق کالا که 51 نفر بوده و گروه دوم برای سنجش وضع موجود عوامل موثر بر کشف قاچاق کالا که از پرونده های متشکله قضایی پیرامون کشف قاچاق کالا در استان یزد که مشتمل بر 747 پرونده بوده است استفاده شده است. برای جمع آوری داده ها از ابزار پرسش نامه محقق ساخته استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده که شکافی بین دو وضعیت وجود دارد بدین صورت که در وضع موجود از میان عوامل چهارگانه، عامل انسانی از اولویت بالاتری برخوردار بوده اما در وضع مطلوب عامل اقدام های اطلاعاتی در اولویت بالاتری قرار دارد. همچنین نتایج حاصل از تحلیل توصیفی نشان داد که در وضع موجود میزان استفاده از تجهیزات فنی در استان یزد بسیار کم یا اصلا مورد استفاده قرار نگرفته در صورتی که در وضع مطلوب اولویت نسبتا خوبی داشته است.
خلاصه ماشینی:
پيشينه تحقيق با بررسي سوابق و مدارک موجود و پژوهش هاي انجام شده تا آنجا که به موضوع تحقيق حاضر مربوط مي شد عنوان تحقيق انتخاب شده ، موضوعي منحصر به فرد بوده است لکن در ارتباط با موضوع قاچاق کالا تحقيق هايي صورت پذيرفته است که از جمله آن ها مي توان به موارد زير اشاره کرد: - خورشيدي فر(١٣٧٩) در تحقيقي به «بررسي نقش عوامل ژئوپوليتيک مرز اروميه بر قاچاق کالا» در سال (٧٩-٧٨) پرداخت که نتايج آن عبارت اند از: اين که توسعه راه هاي مرزي و توزيع مناسب پاسگاه هاي مرزي ، تجهيز پاسگاههاي مرزي به وسايل متناسب و استفاده از پرسنل (کارکنان ) متعهد در واحدهاي مرزي در امر مبارزه با قاچاق مؤثر مي باشند و معابر نفوذي آميختگي قومي ساکنين دو طرف مرز، مذهب مرزنشينان ، درآمد ناشي از قاچاق بر درآمد کشاورزي از عوامل اشاعه قاچاق مي باشند.
نتايج حاکي از اين موضوع است که اگر چه عوامل چهارگانه فوق برکشف قاچاق کالا مؤثرند و نقش بسزايي دارند اما در وضع موجود و در پرونده هاي موجود چيز ديگري نشان مي دهد و فقط عامل انساني قابليت و امکان پذير بوده است و اقدام هاي انتظامي در رده بعدي قرار دارد و اقدام هاي اطلاعاتي چنداني در کشف قاچاق کالا با استفاده از ٧٤٧ پرونده موجود در استان يزد وجود نداشته و صورت نپذيرفته است .