چکیده:
مکانیسم تکوین منطقه همگرایی دریای سرخ
لشکری حسن*
* دانشگاه شهید بهشتی
با توجه به شرایط توپوگرافی سواحل دریای سرخ بخصوص در نیمه جنوبی آن که از دو طرف بوسیله ارتفاعات بلندی احاطه شده است و بعضا این ارتفاعات تا حاشیه ساحل امتداد دارند و سیستم های سینوپتیکی حاکم بر منطقه در دوره سرد سال سبب می شود در نیمه جنوبی دریای سرخ جریانهای جنوب – جنوب شرق و در نیمه شمالی آن جریانهای هوایی شمال – شمال غرب ایجاد شود. این دو جریان مخالف در منطقه ای بین عرض 18 تا 22 درجه شمالی بر روی دریای سرخ به هم رسیده و همگرا می شوند.
در شرایطی که تراف شمال آفریقا عمیق شده و بر روی مصر و سودان گسترش می یابد منطقه همگرائی دریای سرخ فعال شده و در زیر منطقه همگرائی با تراف به سمت شرق حرکت کرده و بارشهای شدید را بر روی جنوب و جنوب غرب ایران ایجاد می کند.
خلاصه ماشینی:
"d shaheed behshti university (به تصویر صفحه مراجعه شود) (1)- red sea convergnce (به تصویر صفحه مراجعه شود) خلاصه با توجه به شرایط توپوگرافی سواحل دریای سرخ بخصوص در نیمه جنوبی آنکه از دو طرف بوسیله ارتفاعات بلندی احاطه شده است و بعضا این ارتفاعات تا حاشیه ساحل امتداد دارند و سیستمهای سینوپتیکی حاکم بر منطقه در دوره سرد سال سبب میشود در نیمه جنوبی دریای سرخ جریانهای جنوب-جنوب شرق و در نیمه شمالی آن جریانهای هوایی شمال-شمال غرب ایجاد شود.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل شمارهء 1:نقشه توپوگرافی و موقعیت ایستگاههای منتخب ساحل دریای سرخ (6)-شهری در شمال اتیوپی (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل شمارهء 2:نمونهای از الگوی سینوپتیکی حاکم در فصل سرد در سطح زمین (نقشه نرمال 30 ساله) (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل شمارهء 3:نمونهای از الگوی سینوپتیکی حاکم در فصل سرد،تراز 500 هکتوپاسکال (نقشه نرمال 30 ساله) همانطور که ملاحظه میشود،دریای سرخ(بخصوص بخش جنوبی آن)در میان دو فلات مرتفع محصور شده است که در سمت ساحل شرقی این ارتفاعات به صورت دیواری،دریا را از فلات نسبة هموار یمن و عربستان جدا میسازد.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل شمارهء 4:نیمرخ فرضی از جهت جریان هوا در داخل تنگه باب المندب (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل شمارهء 5:نیمرخ افقی زمانی بادهای سطح زمین ایستگاههای ساحلی دریای سرخ (نمونه نوامبر 1944) بنابراین منطقه همگرایی دریای سرخ در یک مسیر نوسانی تقریبا بین عرضهای 17 تا 23 درجه شمالی در حرکت بوده است."