چکیده:
در دو دهه اخیر با متکثرسازی مفهوم قدرت، گونه نرم قدرت در کنار شکل سخت آن مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. با این وجود توجه به قدرت نرم در اسلام دارای سابقه ای تاریخی بوده و در قالب ابزارهای متنوعی به کار بسته شده است. یکی از این ابزارها «تالیف قلوب» است که به عنوان یکی از مصارف زکات برای ارتقای سطح همدلی در بین مسلمین و همچنین گسترش دایره اسلام، مورد استفاده قرار گرفته است. با تامل در مبانی قرآنی و روایی، میتوان گفت تالیف قلوب تنها در مساله زکات مطرح نیست؛ بلکه به عنوان یک اصل کلی، جهت تقویت امنیت و گسترش اسلام، مورد استفاده قرار گرفته است. به دلیل تغییرات گسترده در عرصه نظم و تعاملات بین المللی، کارکردها و شیوه های استفاده از «تالیف قلوب» دچار تحول جدی شده و به حوزه های متنوع تری بسط داده شده است. این مقاله با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی چگونگی استفاده از اصل تالیف قلوب در حوزه های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی در جهت ارتقای قدرت نرم جمهوری اسلامی می پردازد.
خلاصه ماشینی:
"نکته دیگر اینکه خدای متعال مسأله تألیف قلوب مؤمنان را به خود نسبت داده و می گوید: خدا در میان دل های شما الفت ایجاد کرد و با این تعبیـر، اشـاره بـه معجـزه اجتماعی اسلام نموده ؛ زیرا اگر سـابقه دشـمنی و عـداوت پیشـین عـرب را درست دقت کنیم که چگونه کینه های ریشه دار در طول سال های متمادی در دل های آنها انباشته شده بود و چگونه یک موضوع جزئی و ساده کـافی بـود آتش جنگ خونینی در میان آنها بیفروزد؛ مخصوصا با توجه به اینکـه مـردم نادان و بی سواد و نیمه وحشی معمولا افرادی لجوج و انعطاف ناپذیرند و بـه آسانی حاضر به فراموش کردن کوچک ترین مسائل گذشـته نیسـتند، در ایـن صورت اهمیت این «معجزه بزرگ اجتماعی » اسلام آشکار می شـود و ثابـت می گردد که از طرق عادی و معمولی امکان پذیر نبود که در طی چند سال ، از چنان ملت پراکنده و کینه توز و نادان و بی خبر، ملتی واحد و متحد و بـرادر بسازند (مکارم شیرازی ، ١٣٧٤، ج٣، ص٣٠).
٣. ابزار سیاسی ابزار دیگری که مطابق با اصل تألیف قلوب می توان از آن جهت تقویت قدرت نـرم جمهوری اسلام ایران ، استفاده نمود، ابزار سیاسی است که در زیر به مصـادیق مهـم آن اشاره می گردد: الف ) انعقاد پیمان نامه های صلح و هم زیستی خداوند در قرآن کریم می فرماید: «وإن جنحوا للسلم فاجنح لها وتوکل علی اللـه إنـه هو السمیع العلیم » (انفال (٨): ٦١)؛ هرگاه دشمنان به صلح و هم زیستی گراییدند، تو نیـز به آن بگرا و بر خدا توکل کن ؛ زیرا اوست شنوای دانا."