چکیده:
بهزعم بیشتر نظریهپردازان حوزه توسعة فرهنگی اجتماعی، برای تحقق کامل شهروندی نیاز به آگاهی کامل از حقوق و مسئولیتهای شهروندی است. از آنجا که امروزه رسانهها شایعترین منبع خبر و اطلاعات به شمار میروند، نوع مصرف رسانهای و سواد رسانهای یکی از مؤثرترین متغیرهای تبیینکننده وضعیتآگاهی از حقوق و وظایف شهروندی است. این مقاله با علم به اهمیت موضوع، به تبیین وضعیت سواد رسانهای در بین شهروندان زنجانی و تأثیر آن بر میزان آشنایی آنان از حقوق و وظایف شهروندی پرداخته است. این پژوهش از نوع پیمایشی است و در آن از پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری در این تحقیق، جمعیت 15 سال به بالای ساکن شهر زنجان است. از این تعداد، با استفاده از فرمول تعیین حجم نمونة کوکران، تعداد 383 نفر به شیوه خوشهای چندمرحلهای و با روش تصادفی بهعنوان نمونه انتخاب و بررسی شدند. یافتههای تحقیق نشان میدهد که میزان آگاهی شهروندان از وظایف شهروندی بالاتر از حقوق شهروندی است و میزان آشنایی شهروندان با معنی و مفهوم شهروندی در حد متوسط است. میزان آگاهی مردان از حقوق و وظایف شهروندی بالاتر از زنان است. همچنین، متأهلین نسبت به مجردین آشنایی بیشتری با حقوق و وظایف شهروندی دارند. بین متغیر سواد رسانهای و شهروندی نیز در این تحقیق رابطة معنیداری مشاهده شد؛ یعنی با افزایش سواد رسانهای، میزان آگاهی از حقوق و وظایف شهروندی نیز افزایش مییابد. از میان متغیرهای مستقل مورد بررسی، به ترتیب، متغیرهای تحصیلات، سواد رسانهای و سن بیشترین تأثیر را بر آگاهی از حقوق و وظایف شهروندی داشتهاند.
خلاصه ماشینی:
بـا توجـه بـه شهروندان اسـت کـه ايـن مهـارت هـا عبـارت انـد از: اهميت اين مقوله تحقيقات گسـترده اي هـم در سـطح توانايي گفتگو، برنامـه ريـزي مـالي، انتخـاب دوسـت بين المللي و هـم در حـوزه پـژوهش هـاي داخلـي در خردمند، مهارت هاي اسـتفاده از رسـانه هـاي جمعـي، خصوص شهروندي انجام پذيرفته است امـا بـه طـور اينترنت ، مسئوليت در برابر توسعه ، نقـش مشـورت و مشخص ، در باب رابطه مصـرف و سـواد رسـانه اي و انتخاب کار تبليغات و بازاريابي .
از ديگر به اين نکته بسيار مهم اشـاره نمـود کـه اگـر حقـوق يافته هاي پژوهش هاي انجام گرفته ميتوان به اين نکته شــهروندي بــه درســتي آمــوزش داده شــود ظرفيــت مهم اشاره کرد که شهروندي در ايران پديـده اي نـو و پذيرنـدگي و تعامـل اجتمـاعي و سياسـي در جامعـه در حال تحقق اسـت و از اصـليتـرين موانـع تحقـق افزايش مييابد؛ يعني شهروندي ارتبـاط مسـتقيمي بـا شهروندي ميتـوان بـه فقـدان منـابع و فرصـت هـاي تعاملات اجتماعي داشته و در صورت تحقق کامل آن اجتمـاعي، نبـود مهـارت هـاي فکـري و مشـارکتي و سرمايه انساني و فرهنگي نيز افزايش مييابد حضور نداشتن در فعاليت هاي داوطلبانه اشـاره کـرد.
عوامل اجتماعي مؤثر بـر ميـزان پايبنـدي بـه اخـلاق پژوهش قاضي (١٣٨١) تحت عنوان "راهکارهـاي شهروندي در ميـان شـاغلين مراکـز دانشـگاهي شـهر نهادينه کردن فرهنگ شهروندي در ساخت اجتمـاعي تهران " نيز نشان ميدهد که رابطه هاي معني داري بـين ايــران از ديــدگاه صــاحب نظــران " بــه ايــن نتيجــه مؤلفه هاي مختلف اخلاق شهروندي بـا درآمـد، رتبـه دست يافت که آموزش هدفمند از طريـق مـدارس در شغلي، تعلـق طبقـاتي، سـطح تحصـيلات ، وضـعيت سطوح مختلف مي تواند از راهکارهاي مناسـب بـراي اخلاقي و فرهنگي خانواده ، ميزان اعتقـادات مـذهبي، نهادينه کردن فرهنگ شهروندي باشد.