چکیده:
هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثر زمانهای متفاوت مصرف کربوهیدرات قبل از فعالیت ورزشی بر بیشینه اکسیداسیون چربی و شدتی از فعالیت که بیشینه اکسیداسیون چربی در آن رخ میدهد (Fatmax) در دوندگان استقامتی بود. در این پژوهش هشت دونده استقامتی حرفهای (با میانگین سنی 61/ 2±6/ 21 سال؛ حداکثر اکسیژن مصرفی 7/ 8±0/ 63 میلیلیتر بر کیلوگرم در دقیقه؛ درصد چربی بدن 92/ 1±1/ 9 درصد؛ سابقه ورزشی 7±3 سال) بهعنوان آزمودنی در چهار آزمون جداگانه شرکت نمودند. در جلسه اول، آزمودنیها ساعت هشت صبح و درحالت ناشتا، آزمون فعالیت ورزشی فزاینده (شامل فعالیت روی نوارگردان تا مرحله خستگی) را بهمنظور تعیین میزان بیشینه اکسیداسیون چربی و Fatmax انجام دادند. در جلسه دوم، سوم و چهارم نیز با فاصله هفت تا 10 روز، آزمودنیها درحالت ناشتا، مقدار یک گرم گلوکز بهازای هرکیلوگرم وزن بدن بههمراه 500 میلیلیتر آب را در فواصل پنج دقیقه، یک ساعت و سه ساعت قبل از شروع آزمون فزاینده مصرف نمودند. مقدار بیشینه اکسیداسیون چربی و Fatmax از طریق روش کالریسنجی غیرمستقیم با استفاده از دستگاه گازآنالایزر با کمک معادلات عنصرسنجی اندازهگیری گردید و آزمون تجزیهوتحلیل واریانس با اندازهگیریهای مکرر برای تجزیهوتحلیل آماری مورد استفاده قرار گرفت. زمانیکه کربوهیدرات، پنج دقیقه و یک ساعت قبل از اجرای فعالیت ورزشی مصرف شده بود، بیشینه اکسیداسیون چربی و Fatmax بهترتیب کمترین و بیشترین کاهش را نشان میداد. همچنین، بیشینه اکسیداسیون چربی و Fatmax در وضعیت ناشتا بهطور معناداری نسبت به وضعیت مصرف کربوهیدرات در فواصل پنج دقیقه، یک ساعت و سه ساعت قبل از فعالیت ورزشی بالاتر بود (0.05>P)؛ اما تفاوت معناداری در میزان بیشینه اکسیداسیون چربی و Fatmax بین وضعیتهای متفاوت مصرف کربوهیدرات مشاهده نگردید. بهطورکلی، نتایج حاکی از آن است که مصرف کربوهیدرات در زمانهای متفاوت قبل از فعالیت ورزشی باعث کاهش بیشینه اکسیداسیون چربی و جابهجایی Fatmax به شدت پایینتری از فعالیت میشود؛ بدانمعناکه شروع کاهش اکسیداسیون چربی در شدت پایینتری رخ میدهد و آزمودنیها بیشتر به منابع کربوهیدرات وابسته میشوند.
خلاصه ماشینی:
"همچنین، بیشینۀ اکسیداسیون چربی و Fatmax در وضعیت ناشتا بهطور معناداری نسبت به وضعیت مصرف کربوهیدرات در فواصل پنج دقیقه، یک ساعت و سه ساعت قبل از فعالیت ورزشی بالاتر بود (0.
درحقیقت، این موضوع که مصرف کربوهیدرات قبل از فعالیت ورزشی میزان اکسیداسیون چربی را کاهش میدهد، در پژوهشهای مختلف مورد مطالعه قرار گرفته است؛ اما اثر مصرف کربوهیدرات در زمانهای متفاوت قبل از فعالیت ورزشی بر MFO و Fatmax در ورزشکاران استقامتی بررسی نشده است.
همچنین، در وضعیت ورزشی که کربوهیدرات پنج دقیقه قبل از اجرای فعالیت ورزشی مصرف شده بود، تنها در شدتهای 60، 70 و 80 درصد VO2max این کاهش معنادار بوده است؛ اما در وضعیتهایی که کربوهیدرات یک و سه ساعت قبل از اجرای فعالیت ورزشی مصرف شده است، کاهش میزان اکسیداسیون چربی در تمام شدتها معنادار میباشد (P<0.
علاوهبراین، تفاوت معناداری در کاهش اکسیداسیون چربی بین زمانیکه کربوهیدرات پنج دقیقه و سه ساعت قبل از اجرای فعالیت ورزشی مصرف شده باشد، وجود ندارد؛ زیرا، در هر دو وضعیت تقریبا اثر مهاری انسولین بر لیپولیز حذف شده است (9،10).
در پژوهش حاضر Fatmaxدر شرایط مصرف کربوهیدرات در زمانهای متفاوت قبل از اجرای فعالیت ورزشی بهطور معناداری در شدتهای پایینتری نسبت به شرایط ناشتا (06/4±38/59 درصد VO2max) رخ داد؛ بدانمعنا که شروع در کاهش اکسیداسیون چربی در شدتهای پایینتر اتفاق افتاد و آزمودنیها زودتر به منابع کربوهیدراتی وابسته شدند.
Professor of Sport Physiology, Guilan University Received: 2016/05/31 Accepted: 2016/09/28 Abstract The aim of this study was to compare of different timing effect of carbohydrate intake before exercise on maximal fat oxidation (MFO) and Fatmax in endurance runners."