چکیده:
در نشانههای یک جمله برای تجزیه و تحلیل دستوری متنی که از جملات ساخته می-شود، ساختار ظاهری و دستوری دارای اهمیت است. برخی از نشانههای ظاهری جملات از یک سری ویژگیهای دستوری با معنایی خاص برخوردارند؛ این نشانههای ظاهری به افرادی که زبان روسی را بمدد دستور فرا میگیرند، کمک میکند تا به معنای مورد نظر جمله پیببرند. این نشانهها سازندة ساختارهایی متفاوتند برای بیان رویدادهای گوناگون. طبق این الگوهای ساختاری میتوان جملات متنوع بیشماری را ساخت که همگی میتوانند دارای ظاهر یکسان باشند. برای بیان اجزای تشکیلدهنده شمای ساختاری جمله از نشانههای اختصاری و حروف لاتین برای نام بردن از بخشهای مختلف اقسام گفتار و عناوین برخی از شکلهای کلمه استفاده میشود. به عنوان مثال: Vf شکل صرفی فعل (از واژه لاتین verbum finitum)؛ Vf3s حالت سوم شخص مفرد فعل (از واژه لاتین singularis) و غیره. همچنین ضروری است به وجود مفاهیم زبانی توجه کنیم که سلسلهوار بههم پیوستهاند و نه تنها توسط الگوی نحوی جمله مطرح میشوند، بلکه از طریق رابطه متقابل الگوی نحوی جمله با معنای لغوی کلماتی بروز مییابند و به هنگام تشکیل یک جمله هرکدام جایگاه مشخصی را به لحاظ نحوی در آن جمله اشغال میکنند. بیان حالت یکی از این مفاهیم است که بازتاب گستردهای در ساختارهای نحوی تکظرفیتی جملات روسی دارد. در این مقاله به بررسی آن دسته از شماهای ساختاری تکظرفیتی میپردازیم که گزاره نحوی جمله در آنها بیانگر حالتی از نهاد منطقی جمله است و گاهی نیز محذوف میباشد.
خلاصه ماشینی:
دريافت : ٩١/٩/٨ تاييد: ٩١/١٢/١٢ مقولۀ حالت در شماهاي ساختاري تک ظرفيتي روسي و چگونگي بيان آن در زبان فارسي مريم مرادي ١ علي مدايني اول ٢ چکيده در نشانه هاي يک جمله براي تجزيه و تحليل دستوري متني که از جملات ساخته مي - شود، ساختار ظاهري و دستوري داراي اهميت است .
در روش تدريس زبان هاي خارجي، به لحاظ رده شناسي زبان ها، بايد اين مسئله را در نظر گرفت که ويژگيهاي ساختاري و دستوري آن زبان کدامند، کلمات به چه شکل در کنار هم قرار ميگيرند و چگونه ساختاري را به وجود ميآورند، و در اين صورت بيانگر چه معنايي خواهند بود (مدايني، تدريس ساختارهاي غيرشخصي زبان روسي به فارسي زبانان .
مسند اليه مسند فعل ربطي در ساختارهاي معادل روسي قيد گزاره اي در جايگاه گزارة اينگونه جملات قرار ميگيرد و نهاد واقعي يا منطقي جمله نيز تحت تأثير ارتباط نحوي با شبه گزاره (слово категории) يا قيد گزاره اي به صورت متمم به اي يا субъект ̆дательныи بيان ميگردد (لساني ١٦١).
فعلي که به عنوان جزء اصلي جمله به کار ميرود، غالبا در حالت صرفي سوم شخص جمع مورد استفاده قرار ميگيرد (زهرايي، دستور آموزشي زبان روسي ٥٢٦).
در اين شماي ساختاري همانطور که گفته شد، مفهوم عمل در صفت کوتاه فعلي نهفته است و نيز حالت را به لحاظ قرار گرفتن در جايگاه قيد گزاره اي جمله بيان ميکند.