چکیده:
زمینه: نظام ارزشی افراد، عاملی اثرگذار بر رفتار آنها میباشد. هشداردهی میتواند به عنوان یک رفتار اخلاقی داوطلبانه، خطاکاریهای سازمانی را کاهش دهد. از این رو هدف این پژوهش مطالعه تاثیر ارزشهای انگیزشی بر هشداردهی حسابرسان است.
روش: روش پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی میباشد. جامعه آماری پژوهش حاضر حسابرسان شاغل در بخش خصوصی و دولتی در سال 1394 میباشد، که 385 نفر از آنها به عنوان نمونه نهایی و با روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در پژوهش پرسشنامه استاندارد میباشد. به منظور تجزیه تحلیل آماری دادهها و آزمون فرضیهها از مدل معادلات ساختاری به کمک نرم افزار لیزرل، استفاده شده است.
یافتهها: یافتهها نشان میدهد، هرچقدر ارزشهای انگیزشی تامین کننده منافع شخصی، برای حسابرسان در اولویت باشد، گرایش کمتری به هشداردهی خواهند داشت و شدت این تاثیر به واسطه برداشتی که از عواقب خطاکاریهای سازمانی و مسئولیت فردی خود در زمینه افشای این خطاکاریها دارند؛ افزایش مییابد. اما وقتی که ارزشهای انگیزشی تامین کننده منافع عموم، برای حسابرسان ایرانی در اولویت باشد، نتایج برعکس است.
نتیجهگیری: براساس یافتههای این پژوهش، برداشت حسابرسان از هزینههای مترتب با افشای خطاکاری، مهم ترین مکانیزم اثرگذار بر هشداردهی آنان است. این موضوع باعث میشود تا حسابرسان با هر نظام ارزشی به دلیل خساراتی که در نتیجه افشای خطاکاری متوجه آن هاست، تمایل کمتری به هشداردهی داشته باشند.
خلاصه ماشینی:
یافتهها: یافتهها نشان میدهد، هرچقدر ارزشهای انگیزشی تأمین کننده منافع شخصی، برای حسابرسان در اولویت باشد، گرایش کمتری به هشداردهی خواهند داشت و شدت این تأثیر به واسطه برداشتی که از عواقب خطاکاریهای سازمانی و مسئولیت فردی خود در زمینه افشای این خطاکاریها دارند؛ افزایش مییابد.
جدول 3: نتایج تحلیل عاملی مرتبه اول سازه ارزشهای انگیزشی (رجوع شود به تصویر صفحه) برای محاسبه روایی تشخیصی بر اساس معیار فرونل و لارکر، چنان چه میزان میانگین واریانس استخراج شده(AVE) بیشتر از توان دوم ارتباط میان دو متغیر پنهان باشد، روایی تشخیصی وجود دارد.
همان طور که نشان داده شده است میزان AVE برای همه سازههای متغیر ارزشهای انگیزشی بیشتر از 4/0 بوده و هم چنین این میزان برای هر سازه از توان دوم ارتباط بین سازههای دیگر نیز بیشتر است که بیانگر روایی تشخیصی میباشد.
جدول 7: ماتریس توان دوم همبستگی بین سازههای مدل مفهومی پژوهش و مقادیرAVE (رجوع شود به تصویر صفحه) برای آزمون فرضیههای پژوهش از روش مدل معادلات ساختاری(SEM) استفاده گردید که نتایج حاصل به طور خلاصه در جدول شماره 8 نشان داده شده است.
از طرفی هر چقدر ارزشهای انگیزشی تأمین کننده منافع شخصی برای حسابرسان ایرانی در اولویت باشد، برداشت آنها از عواقب خطاکاریهای سازمانی و مسئولیت فردی که در خصوص افشای این خطاکاریها به عهده دارند پائین رفته و این امر تمایل آنها به هشداردهی را کاهش میدهد.
از طرفی هرچقدر ارزشهای انگیزشی تأمین کننده منافع عموم، برای حسابرسان ایرانی در اولویت باشد، برداشت آنها از عواقب خطاکاریهای سازمانی و مسئولیت فردی که در خصوص افشای این خطاکاریها به عهده دارند، بالا رفته و این امر تمایل آنها به هشداردهی را افزایش میدهد.