چکیده:
خانواده نخستین محیط اجتماعی است که کودک را تحت سرپرستی و مراقبت قرار میدهد. از این رو پیش از تمام محیطهای اجتماعی در رشد و تکامل فرد تاثیر دارد. پیدایش عادات و نظرهای کودک از خانه آغاز میشود. در جریان رشد کودک شرایط خانواده میتواند یک عامل مثبت و مهیا کننده زمینه های رشد یا یک عمل مخل و بازدارنده باشد. ویژگیهایی از قبیل احساس اعتماد به نفس و آرامش خاطر و سلامت روان در کودک، نتیجه وجود یک فضای خانوادگی آرام و روابط سالم بین اعضای خانواده است. هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه خودپنداره دختران نوجوان در دو گروه تک والد پدر و تک والد مادر شهر تهران بوده است. روش تحقیق علی مقایسه ای و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر (خانوادههای تک والد، سرپرست پدر و سرپرست مادر) دوره دوم دبیرستان دو منطقه شهر تهران (15،11) بود که برای انتخاب نمونه مورد نظر از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد و نمونه شامل ١٠٠ نفر فرزندان خانوادههای تک والد ( ٤٠ نفر سرپرست پدر، ٦٠ نفر سرپرست مادر) میباشد. ابزار پژوهش پرسشنامه خودپنداره راج کمار بود. دادهها در سطح آمار استنباطی و تحلیل واریانس چند متغیره مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان میدهد بین میانگین زیر مقیاسهای خودپنداره دختران سرپرست پدر با سرپرست مادر تفاوت معنی داری وجود ندارد. به عبارت دیگر یعنی سازه خودپنداره (به جز زیر مقیاس اخلاقی) در گروههای مختلف تفاوتی ندارد یا به عبارت دیگر می توان گفت که سرپرست پدر داشتن یا سرپرست مادر داشتن هیچ تاثیری بر خودپنداره دختر نوجوان ندارد.
خلاصه ماشینی:
(لارنس اي، ١٣٧٣، ص ٢٠) بر اين مبنا پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به اين سوال است که آيا بين خودپنداره دختران نوجوان با سرپرست پدر و سرپرست مادر تفاوت وجود دارد؟ مفهوم خود و مطالعه ي آن در طول تاريخ بشري همواره مورد توجه انسان بوده ، به گونه اي که فيلسوفان و متفکران در اين زمينه بسيار انديشيده و نگاشته اند.
جدول ١: توزيع متغير سن پاسخگويان (به تصویر صفحه رجوع شود) ٤٦ / مطالعات روانشناسي و علوم تربيتي، سال سوم ، شماره بيست و چهارم ، زمستان ١٣٩٦ * * * * * شاخص هاي توصيفي (ميانگين و انحراف استاندارد) مربوط به نمرات پرسشنامه خودپنداره در دانش آموزان با تک والد پدر و تک والد مادر محاسبه شد و نتايج در جدول ٢ ارائه شده است .
مقايسه خودپنداره دختران نوجوان در دو گروه تک والد پدر و تک والد مادر / ٤٩ جدول ٤: نتايج تحليل واريانس تک متغيري براي هر يک از خرده مقياس هاي خودپنداره (به تصویر صفحه رجوع شود) با توجه به نتايج به دست آمده از جدول ٤، مشاهده مي شود که سطح معناداري در تمام زير مقياس ها به جز زير مقياس اخلاقي معنادار نيست (٠٠٥=p)، به معناي ديگر زير مقياس هاي خودپنداره در دو گروه نوجوانان دختر با سرپرست پدر و سرپرست مادر تفاوت معناداري ندارد و فرضيه اول که همان فرض ٥٠ / مطالعات روانشناسي و علوم تربيتي، سال سوم ، شماره بيست و چهارم ، زمستان ١٣٩٦ * * * * * پژوهشگر است ، رد شده است .