چکیده:
تعامل جمهوری اسلامی ایران در حوزههای مختلف با سایر کشورها میتواند نقش بهسزایی در پیشرفت ایران و تعالی اسلام داشته باشد، اما این تعاملات باید بر اساس مبانی و قواعد اسلامی واقع شود. شناخت احکام، اصول و شرایط تعامل با کشورهای غیر اسلامی از طریق مطالعه متون فقهی به ما کمک میکند تا بتوانیم الگویی مناسب در حوزه تعاملات بین الملل برای جمهوری اسلامی معرفی نماییم. از طرفی اصول و قواعد اسلامی ازجمله قاعده نفی سبیل هرگونه سلطه و برتری کشورهای غیر اسلامی بر کشورهای اسلامی را نفی میکند و عزت و سیادت اسلام را در همه تعاملات شرط میداند و از طرفی نیز میبینیم که در فضای فعلی حاکم بر تعاملات بینالملل، نیازها، زیادهخواهیها و تمایلات قدرتهای برتر شرایط خاصی ایجاد کرده است که دولت اسلامی ایران بهعنوان یکی از اعضای دهکده جهانی به ناچار باید به آنها پایبند باشد. این پایبندی به قوانین بینالملل در برخی از مواقع باعث میشود مجبور به انعقاد قراردادهایی شویم که با قاعده نفی سبیل سازگاری ندارد. در این پژوهش با رجوع به منابع فقهی و دینی در ضمن تبیین اصول و مبانی حاکم بر تعاملات جمهوری اسلامی ایران با سایر کشورها، سعی میکنیم با استناد به قاعده اضطرار و حفظ نظام این سنخ از تعاملات را توجیه کنیم.
Engage Iran in various fields with other countries may have played a role in the development of Islamic Iran and excellence، but this engagement must be based on the principles and rules of Islam. Recognizing the provisions، principles and terms of engagement with other countries through the study of religious texts helps us to make the appropriate model in the field of international engagement to introduce the Islamic RepublicIslamic principles، including Rule mustache all domination and superiority of non-Islamic countries، Islamic countries denies the dignity and sovereignty of Islam in all interactions bet he knows But in the current atmosphere prevailing in the international interactions، needs، and desires major powers Zyadhkhvahyha certain conditions that the Iranian government as a member of the global village will have to listen to This adherence to international law in some cases will have to contracts that do not conform with Rule mustache .In this study، with reference to sources in the religious، principles and foundations of the Islamic Republic of Iran's relations with other countries، trying to keep the system based on the rule of urgency and justify this type of interaction.
خلاصه ماشینی:
امام خمینی (رحمه الله) بیتوجهی سران کشورهای اسلامی را به مقتضای قاعده نفی سبیل و اقدام کردن به انعقاد قراردادهایی که زمینه ساز سلطه بیگانگان بر کشورهای اسلامی است را خیانت دانسته و این امر را باعث سلب صلاحیت آنان میداند: «اگر سران دولتهای اسلامی یا برخی از نمایندگان دو مجلس [شورا و سنا در دوران طاغوت] موجب نفوذ سیاسی یا اقتصادی بیگانگان بر مملکت اسلامی گردند، به گونهای که از این نفوذ بر اساس اسلام یا بر استقلال مملکت - گرچه در آینده - بیم و هراس رود، این رئیس مملکت یا آن نماینده خائن شمرده میشود و فرضا اگر متصدی شدن آن مقام برای او حق باشد، از مقامش - هر مقامی باشد – معزول میگردد و بر امت اسلامی است که گرچه با مقاومت منفی، مانند ترک معاشرت و ترک معامله با وی و روگرداندن از او، به هر وجهی که ممکن باشد، او را مجازات نمایند و در اخراج او از تمام شئون سیاسی و محروم نمودنش از حقوق اجتماعی اهتمام ورزند» (امام خمینی، 1366، ج 2، ص 328) ایشان در مورد تعامل با آن دولت اسلامی که حاضر به تعامل با بیگانگان شده است و موجبات ذلت حکومت اسلامی را فراهم کرده است میفرمایند: «اگر یکی از دولتهای اسلامی، پیمانی منعقد کند که با مصالح اسلام و مسلمانان مغایرت داشته باشد، بر سایر دولتهای اسلامی واجب است که با هر وسیله ممکن و سایر ابزارهای سیاسی یا اقتصادی، مانند قطع رابطه سیاسی و بازرگانی با آن دولت، بکوشند که آن پیمان را به هم بزنند.