چکیده:
این مقاله به دنبال بررسی رابطه هویت های کلان اجتماعی و تجربه «خود» در فضای مجازی است و بدین منظور کاربران اینترنت 15 تا 29 ساله شهر سقز را مورد مطالعه موردی قرار داده است. برای درک چگونگی تجربه «خود» کاربران جوان اینترنت و تبیین آن، از نظریه روانکاوی لاکان در مورد «خود» و دیدگاه های ژیژک در رابطه با «خود» در فضای مجازی استفاده شده است. همچنین، این مطالعه میدانی با رویکرد روش شناسانه کیفی و با استفاده از ابزار مشاهده و مصاحبه عمیق و کتبی ساخت یافته، انجام گرفته است. داده¬ها و اطلاعات به دست آمده از طریق روش کد گذاری موضوعی، دسته بندی شده و با توجه به بنیان ¬های نظری مقاله تفسیر شده است. دستاوردهای تجری و نظری این مقاله نشان می دهد که تجربه «خود» در بین کاربران جوان شهر سقز با ارجاع به «علامت واحده»ی فردی و منابع کلان هویت اجتماعی در دنیای واقعی، تجربه ای «وحدانی» و پارانویایی است که در عین حال آشفتگی ناشی از منطق هایپرلینک و عدم اطمینان موجود در فضای مجازی را نیز سامان می دهد.
خلاصه ماشینی:
ir آوات رضانیا کارشناس ارشد علوم ارتباطات اجتماعی از دانشگاه تهران این مقاله به دنبال بررسی رابطه هویت های کلان اجتماعی و تجربه «خود» در فضای مجازی است و بدین منظور کاربران اینترنت 15 تا 29 ساله شهر سقز را مورد مطالعه موردی قرار داده است.
نکته قابل توجه دیگر، ارتباط محکمی است که بین واقعیت واقعی و واقعیت مجازی وجود دارد؛ به طوری که به هیچ وجه نمیتوان تجربه «خود» در فضای مجازی را چیزی منحصر به فرد و متاثر از مختصات خاص فضای مجازی دانست، بلکه برای ما به پیروی از لاکان این تجربه در ارتباطی مستقیم با ناخودآگاه، فرد، جامعه، هویت و خانواده و به طور خلاصه تاریخ زندگی شخصی فرد قرار دارد.
اما در کاربران دختر این موضوع فرق میکرد؛ به طوری که از میان 13 دختری که در این مطالعه مورد مصاحبه قرار گرفتند، فقط دو نفر - چنور 19 ساله و حمیده 24 ساله- گفتند که از اینترنت تنها برای نیازهای اطلاعاتی استفاده میکنند و میزان تمایل دختران به چت و سایتهای سرگرمی بسیار بیشتر از پسران است.
همچنین، اینترنت برای آنها به مثابه امکانی جدید است که نوعی آزادی برایشان به دنبال دارد؛ به بیان دیگر، در دنیای واقعی، قید و بندها و محدودیتهای اجتماعی مختلفی برای دختران وجود دارد که حس آزادی عمل را از آنها سلب می کند، اما در اینترنت، فضایی رها و آزاد را تجربه میکنند که هیچ یک از نظارتهای معمول از نوع دنیای واقعی در آن وجود ندارد- صفحه جلوی آنها، در عین حال که یک فضای اجتماعی و امکان ارتباطی گسترده را برای آنها فراهم میکند، یک حوزه خصوصی نیز قلمداد میشود که کسی نمیتواند آن را زیر نظر بگیرد.