چکیده:
جلوههای اخاق اجتماعی، درتعامل با همسایگان با ایجاد روابط صمیمانه از
یک سو موجب آسانی و وسعت ارتباطات اجتماعی می گردد و از سویی دیگر
ناهنجاری های اخلاقی و اجتماعی را کاهش می دهد. نرم خویی و یاری به
ضعیفان، رفع نیازها، دعا کردن، هدایت آنان به راه درست، مشورت و خیرخواهی،
راز پوشی، گمان نیکو بردن، حسد نداشتن و ... از جمله مصادیق مهم اخاق
اجتماعی در روابط همسایگی است. که در ادعیه صحیفه سجادیه بدان اهتمام
شده است. نوشته حاضر بر آن است با بررسی کتابخانه ای متون اسامی مصادیق
و جلوه های اخاق اجتماعی را در تعامات با همسایگان و دوستان در ادعیه
صحیفه سجادیه تبیین نماید. ذکر این نکته لازم است که رعایت جلوه ها و
مصادیق اخلاقی در روابط همسایگی می تواند تحقق بخش سبک زندگی اسامی
باشد.
خلاصه ماشینی:
برخی وظایف اخلاقی دوستان و همسایگان در برابر یکدیگر عبارتند از: یک – نرمخویی و یاری به ضعیفان: امام سجاد (ع) میفرماید: و تولنی فی جیرانی و موالی العارفین بحقنا...
نگاه سخاوتمندانه و بخشش را نباید از دوستان و همسایگان دریغ کرد، چنان که امام سجاد (ع) میفرماید: و تولنی فی جیرانی و موالی العارفین بحقنا ...
(صحیفه سجادیه، دعای 26)؛ اگر برای دوست یا همسایه یا فرزندان آنان در انتخاب راه درست مشکلی پیش بیاید، دوستان و همسایگان وظیفه دارند با دقت به یاری او بشتابند.
» (صحیفه سجادیه، دعای 26)؛ اگر دوستان و همسایگان برای مشورت در کاری به انسان مراجعه کردند، لازم است انسان آنچه را میداند، به آنان بگوید تا بتوانند بهتر تصمیم بگیرند.
(صحیفه سجادیه، دعای 26)؛ مهربانی دوستان و همسایگان به آنها اجازه نمیدهد، راز و عیب دوست خود را فاش سازند: «و اسر لهم بالغیب مودة؛ به خاطر محبت به آنان در غیابشان نیز اسرارشان را مخفی نگه دارم».
(چیستی و بایستی انسان، ص 59) از این رو، امام سجاد (ع) نه فقط نابودی نعمت را برای دوست و همسایه خود نمیخواهد، بلکه میخواهد رسیدن نعمت به دوستان و همسایگان برای ایشان دوستداشتنی شود: «و تولنی فی جیرانی و موالی العارفین بحقنا ...
این است که امام سجاد (ع) میفرماید: «و تولنی فی جیرانی و موالی العارفین بحقنا ...
سیزده – عیادت بیماران: عیادت از بیماران درباره همه مسلمانان، پسندیده و البته در مورد دوستان و نزدیکان و همسایگان، ضروریتر است (آداب عیادت، ص 50) لذا امام سجاد (ع) در این باره می فرماید: «و تولنی فی جیرانی و موالی العارفین بحقنا ...