چکیده:
محسوب می شود که تاثیر فراوانی در همه ی ابعاد زندگی بشر دارد. با وجود این اهمیت، تعریف
حوزه، تعیین مفاهیم و مولفه های دین و دین داری با ابهامات نظری و روشی روبه رو است که
ریشه ی بسیاری از این ابهامات در نبود ابزار مناسب اندازه گیری نهفته است. ازاین رو، تهیه ی ابزار
اندازه گیری معتبر و روا نخستین و مهم ترین گام در حوزه ی سنجش دین داری است. هدف اصلی
این پژوهش ساخت، اعتبار یابی و روایابی ابزار بومی سنجش دین داری است.
روش کار: این مطالعه ی روش شناختی از نوع ابزارسازی است. پس از مطالعه ی اسنادی، تهیه ی
چارچوب نظری و بانک سوالات و همچنین بررسی روایی، پرسش نامه ی محقق ساخته ی دین داری
در اختیار نمونه ی 500 نفری از شهروندان 18 سال به بالای مناطق بیست ودوگانه ی شهر تهران
قرار گرفت. جامعه ی هدف با استفاده از روش های نمونه گیری تصادفی و طبقاتی و متناسب با
جنسیت، سن و پهنه ی محل سکونت انتخاب شد. از داده های به دست آمده برای به دست آوردن
تحلیل عاملی اکتشافی، آلفای کرونباخ، روایی و پایایی پرسش نامه، شاخص های برازش و در نهایت
معرفی پرسش نامه ی دین داری استفاده شد. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است
و نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند.
یافته ها: بر اساس نتایج تحلیل عاملی اکتشافی ( 08 / 0 = RMSEA ، 869 / 0 = GFI و
907 / 0 = CFI ) که دارای برازش مناسبی بود، هفت عامل تبیین کننده 6 / 65 درصد از واریانس کل
دین داری را در بر می گرفت. علاوه براین، همسانی درونی ( 83 / 0=a) و همسانی در طول زمان ابزار )α=
نشان داد که پرسش نامه ی نهایی 21 سوالی دین داری دارای پایایی پذیرفتنی بود.
دین داری را در بر می گرفت. علاوه براین، همسانی درونی ( 83 / 0=a) و همسانی در طول زمان ابزار
نشان داد که پرسش نامه ی نهایی 21 سوالی دین داری دارای پایایی پذیرفتنی بود.
نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشان می دهد پرسش نامه ی محقق ساخته ی دین داری ایرانیان
مسلمان دارای روایی سازه و پایایی پذیرفتنی است و می توان از آن برای سنجش دین داری در
جوامع اسلامی استفاده کرد.