چکیده:
وجود کالاهای عمومی ناخالص(کالاهای باشگاهی)-که از ویژگی ازدحام و استثناءپذیری برخوردارند و امکان عرضه آنها از سوی بخش خصوصی وجود دارد- زمینه شکلگیری و طرح نظریه باشگاهها را فراهم نمود.اولین و کاملترین مدل طراحی شده در این زمینه متعلق به بوکانان است.وی در این الگو،نظریه عمومی باشگاهها را ارائه کرد و بدینوسیله خلا پدید آمده در نظریه اقتصادی را برطرف نمود.در مدل مزبور،اندازه و تعداد بهینه اعضاء در کالاهای باشگاهی با ابزار ریاضی و هندسی تعیین شده است.براساس این نظریه،انگیزه برپایی گروهها اقتصادی است و انتخابها براساس تجزیه و تحلیل هزینه-فایده انجام میشود.بعد از بوکانان تلاشهای متعددی در جهت گسترش این نظریه از دو بعد نظری و کاربردی صورت گرفته است.از بعد نظری،پیشرفتهایی در زمینه تبیین هندسی مدل،بررسی اثرات درآمدی و قیمتی و تعیین شرایط بهینه پدید آمده است.از بعد کاربردی،شاهد بکارگیری نظریهء مزبور در زمینههای حمل و نقل،کالاهای عمومی محلی،تفریحات،ائتلافهای سیاسی و سازمانهای بین المللی هستیم.وجود سالنهای پذیرایی و جشن عروسی،استخرها و باشگاههای خصوصی از مصادیق تبلور این نظریه در میان کشورهای مختلف و از جمله ایران میباشد.
خلاصه ماشینی:
"به منظور بررسی اثر تغییر درآمد بر مقدار کالای عمومی در حالت نامقید،از مفهوم «فنآوریهای تسهیم»استفاده میشود و متغیر Xs به عنوان سطح خدمت فراهم شده به وسیلهء ترکیبات Xj و Nj از سوی باشگاه تعریف میگردد: (51) Xs-Xs(Xj,Nj در نتیجه،تابع مطلوبیت معادلهء(01)به صورت زیر خلاصه میشود: (61) Ui-Ui(Xir,Xis) معادلهء فنآوری تسهیم،شکل منحنیهای هم مقدار Xs را تعیین میکند.
نگ در قالب مدلی که در برگیرندهء S فرد، m کالای جمعی و n کالای خصوصی است،در نهایت شرط بهینهء زیر را تحت رابطه(11)در مقالهء خود استخراج مینماید(8، ص 39-293): (12)(به تصویر صفحه مراجعه شود) رابطهء فوق بیان میکند که برای کالای جمعی،منفعت کل حاصل از مصرف آن کالا باید بیشتر از(یا حد اقل برابر با)عدم مطلوبیت نهایی کل تحمیل شده بر سایر مصرفکنندگان در باشگاه باشد و عکس آن برای هر فرد خارج از باشگاه باید صادق باشد.
نگ برای به تصویر کشیدن نظریهء خود،در ابتدا مفروضات مربوط به تسهیم برابر هزینه، تقسیمپذیری،پیوستگی و برآورده شدن شرایط ثانویه را مطرح میسازد و در پی آن با ارائهء علایم قراردادی به صورت زیر ادامه میدهد: A :نفع کل T :هزینه کل N :تعداد اعضا(فرض میگردد که تعداد افراد زیاد و پیوستگی تقریبا وجود دارد) X :شاخص کمیت(و یا کیفیت)کالای عمومی B-A/N :متوسط نفع خالص(برای هر فرد) C-T/N :هزینه به ازای هر فرد E-A-T :نفع خالص کل M :نفع خالص عضو نهایی T,A تابع X و N هستند."