چکیده:
ویژگی، ساختار و بهم پیوستگی امنیت در منطقه خلیج فارس، باعث شکل گیری شبکهای از روابط امنیتی میان کشورهای این منطقه شده است. بر این اساس، امنیت این کشورها را نمیتوان جدا از یکدیگر تصور کرد، به گونهای که هر گونه تغییر و تحول در وضعیت یکی از این کشورها باعث میگردد موقعیت دیگران نیز تحت تاثیر قرار گیرد. این امر به نوبه خود تشکیل یک مجموعه یا «زیر مجموعه امنیتی منطقهای» را در این منطقه باعث میشود. از سوی دیگر، این منجر به ایجاد «وابستگی متقابل امنیتی» میان اعضای این مجموعه گردیده است. بدین ترتیب، باید پذیرفت که مقابله با تهدیدات و چالشها در سطح منطقه نیز نخست باید با حضور همه اعضای این مجموعه صورت پذیرد و در مرحله بعد حل این چالشها تنها با یک اقدام جمعی از سوی تمامی اعضای این مجموعه و در قالب مدیریت امنیتی جمعی چند جانبه امکان پذیر خواهد بود.
خلاصه ماشینی:
بـدين ترتيـب ، بايـد پـذيرفت کـه مقابلـه بـا تهديـدات و چالشـها در سـطح منطقـه نيـز نخسـت بايـد بـا حضـور همـه اعضاي اين مجموعه صورت پـذيرد و در مرحلـه بعـد حـل ايـن چالشـها تنهـا بـا يـک اقـدام جمعـي از ســوي تمــامي اعضــاي ايــن مجموعــه و در قالــب مــديريت امنيتــي جمعــي چنــد جانبــه امکــان پــذير خواهد بود.
ايـن نيـز بـه نوبـه خـود دو پيامـد مهـم در بـر دارد: نخسـت در يـک مجموعـه امنيتـي منطقـه اي امنيـت تمامي اعضا به هـم وابسـته اسـت و ديگـر ايـن کـه ايـن امـر باعـث خواهـد شـد تـا اعضـاي مجموعـه براي تامين امنيت و مقابله با تهديدات پيش روي، ناگزير از تعامل و همکاري باشند.
بر اين اساس ، تلاش عمـده در ايـن مقالـه پاسـخ بـه ايـن سـوال اسـت کـه چـه نـوع ويژگـي و عواملي باعث مي شـود کـه منطقـه خلـيج فـارس را بـه عنـوان يـک مجموعـه يـا زيـر مجموعـه امنيتـي منطقــه اي در نظــر بگيــريم ؟ پــس از آن و در جهــت تببــين ايــن فرضــيه کــه تنهــا راه حــل مقابلــه بــا تهديــدات و چالشــها در ســطح منطقــه اي اقــدام دســته جمعــي بــا مشــارکت همــه اعضاســت ، تــلاش خواهيم نمود.
٢) تکثر ابعاد امنيت و لزوم توجه به ابعاد پيچيده آن در منطقه خليج فارس اگر امنيت را در شکل موسـع آن آن گونـه کـه مـورد نظـر مکتـب کپنهـاک اسـت تعريـف کنـيم ، در ايـن صورت ملاحظه ميکنيم کـه بـا وجـود برخـي تهديـدات امنيتـي دائمـي در منطقـه کـه از گذشـته وجـود داشته است ، در حال حاضر ضروري است تـا بـه ديگـر ابعـاد امنيـت در سـطح منطقـه نيـز توجـه بيشـتر شود.