چکیده:
نمایش های فولکلوریک بازتابی از زندگی انسان های هر قوم و قبیله بوده و با کلیه آداب،
رسوم، شئون زندگی و تاریخ مرتبط است. محقق با فرض اینکه رادیو رسانه ای شنیداری و همچنین
بهترین رسانه برای تخیل و شبیه سازی تصویر است؛ به دنبال طرح موضوعات بویژه نمایش ها یی
برای تولیدات رادیویی است که قابلیت و ظرفیت تصویرسازی ذهنی را در شنونده دارد. از این رو
با روش مصاحبه عمیق با کارشناسان و متخصصان حوزه موسیقی و همچنین تهیه کننده های رادیو،
ظرفیت های روایتی این گونه نمایش ها بر اساس نظریه روایتی چتمن و نظریه رمزگذاری و
رمزگشایی استوارت هال بررسی شده است.
برای انجام دادن پژوهش با سه گروه مصاحبه شده است: گروه اول؛ موسیقیدان ها و
پژوهشگرهای مطرح در زمینه موسیقی روایت های فولکلور، گروه دوم؛ راویان روایت های فولکلور
و گروه سوم؛ تهیه کننده های رادیو به خصوص کسانی که در برنامه سازی با محتوای فرهنگ عامه
تجربه دارند. در این مصاحبه ها ظرفیت های روایتی نمایش های فولکلوریک بررسی شده است.
خلاصه ماشینی:
(ويراستار) چارچوب نظري محقق با توجه به نظريۀ روايت سيمور چتمن ١ مبني بـر اينکـه هـر نقـل روايـي دو بخش دارد: يک داستان ، مضمون يا زنجيره رويدادها، کنش ها و رخدادها، شخصيت ها و بخش هاي صحنه و دو، گفتمان که مضمون به وسيله آن مبادله ميشود (چـتمن ، ١٣٧٨) و نقش انتقال دهنده مفهوم و بستري براي ارائه آن ايفا ميکند و در حقيقت به وسـيله آن قصه بيان و به تصوير کشيده ميشود.
(مصاحبه ، ١٣٩٥) علي بکان ، آهنگساز، دربـارة اينکـه روايـت هـاي فولکلـور چگونـه شـکل گرفتنـد ميگويد: «هر کدام از اين روايت ها به يک واقعه اي برميگردد کـه در آن زمـان رخ داده است و بعد با نقل مردم ، نسل به نسل آمده و زبان به زبان چرخيـده تـا بـه گـوش ايـن «بخشي» يا «عاشيق » يا هر راوي ديگري رسيده است .
(مصاحبه ، ١٣٩٥) روايت هايي هم وجود دارند که نمايش هستند و در مناطق مختلف در قالب نمـايش اجرا ميشوند و تمام عناصر يک نمايش را دارند کـه فقيـه ميرزايـي در ايـن زمينـه بـه نمايش هاي فولکلور مانند سياه بازي، باران خـواهي، نوروزخـواني، پـرده خـواني، تعزيـه ، عروس باران و کوسه گلين اشاره ميکند.
سادگي اين گونه روايت ها باعث ميشود که قابليت و ظرفيت اجرا در رسانه راديو را داشته باشند؛ زيـرا در راديـو مخاطـب اگـر متوجـه مطلبـي نشـود نميتواند برگردد و دوباره آن را بشنود، بنابراين سادگي متن روايـي بسـيار حـائز اهميـت است که نمايش هاي فولکلور چه از نظر کلام و چه موسيقي اين سادگي را دارند.
(مصاحبه ، ١٣٩٥) زماني که نمايش هاي فولکلور قرار است در قالب درام راديويي اجرا شـود بايـد بـه سـه چيز دربارة شخصيت ها توجه کرد: ١.