چکیده:
بافتهای فرسوده و ناکارآمد در شهرها از مسائل بحرانی توسعه پایدار شهری است و نوسازی و بهسازی آنها برای دستیابی به جوامع پایدار مورد تاکید است. در این فرایند علاوه بر جنبه های محیطی- کالبدی، به ابعاد اقتصادی- اجتماعی ساکنین این بافتها توجه می شود. لذا عوامل انسانی و مشارکت آنها در بهسازی و نوسازی بافتهای فرسوده شهری بسیار اهمیت دارد و شناخت تمایلات مشارکتی و عوامل موثر بر ارتقا مشارکت ایشان ضروری است. بر این اساس هدف اصلی مطالعه حاضر بر پایه تبیین عوامل موثر بر مشارکت مردم در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده محله خیرآباد شهر بیرجند استوار گردید. این تحقیق پیمایشی با روش توصیفی-تحلیلی و ابزارگردآوری دادهها پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش، 1123خانوار ساکن درمحله خیرآباد بود. تعداد نمونه مبتنی بر فرمول کوکران 163خانوار تعیین گردید که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. برای توصیف دادهها از آمارههای میانگین و انحراف معیار استفاده شد. تحلیل داده ها با آزمونهای تی تک نمونه ای، همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر انجام شد. مطابق یافته ها پاسخگویان بیشترین تمایل را به مشارکت در تصمیم گیری و کمترین گرایش را به مشارکت مالی دارند. مولفه های احساس تعلق، اعتماد و انسجام اجتماعی، دسترسی به خدمات، طرحها و اقدامات حمایتی و توسعه نهادی و ظرفیت سازی بر مشارکت مردم در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده تاثیر دارند. در این بین احساس تعلق به محل سکونت بیشترین تاثیرگذاری (0.533) را دارد.
The worn and inefficient textures in cities are critical issues for sustainable urban development. Therefore, their renewal and improvement to achieve sustainable societies is emphasized. In this process, in addition to environmental-physical aspects, the socio-economic dimensions of the inhabitants of worn texture are considered. So, human factors and their participation in the improvement and renewal of these textures are very important and recognition of the participatory tendencies and factors affecting the promotion of their participation is essential. Accordingly, the main purpose of this study was to explain the factors affecting people's participation in the improvement and renovation of the worn texture of the Kheirabad neighborhood of Birjand city. This is a survey research by descriptive-analytical method and a questionnaire is used to data gathering. The population of the study was 1123 households living in Kheirabad neighborhood. Based on the Cochran formula, 163 households was calculated as sample size which selected randomly. The Mean and standard deviation used to describe the data. Data analyzing do by one sample T-test, Pearson correlation, multiple regression and path analysis. According to findings, respondents have the highest tendency to participate in decision making and have the least tendency to participate financially. The components of sense of belonging, trust and social solidarity, access to services, plans and supportive measures, institutional development and capacity building have an impact on the participation of people in the improvement and renewal of worn texture. Among these, the feeling of belonging to the place of residence is most influential (0.533).
خلاصه ماشینی:
لذا این پژوهش در پی پاسخ گویی به این پرسش هاست است که "عوامل موثر بر مشارکت مردم در طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده محله خیر آباد بیرجند چه می باشند؟" و "ساکنان به کدام نوع مشارکت در نوسازی و بهسازی بافت تمایل بیش تری دارند؟" مبانی نظری طی سه دهه گذشته مفهوم شهرهای پایدار در کانون موضوعات برنامه ریزی و مدیریت مناطق شهری قرار گرفته و متاثر از مفهوم چند بعدی و کل گرای آن، که بر روابط بین نظام های اقتصادی، اجتماعی، فناورانه، محیطی و سیاسی مرتبط با شهروندان دلالت دارد، با چالش های متعددی روبروست( 1 Zhang et al.
)7 جدول(7) - آزمون تی تک نمونه برای تعیین تفاوت میانگین مشارکت و انواع آن با مقدار معیار متوسط (به تصویر صفحه رجوع شود) **سطح معناداری 1درصد؛ منبع: یافته های پژوهش 1396 ، مطابق نتایج حاصل از آزمون پیرسون، رابطه مثبت و معنادار، در سطح 1درصد ،بین مولفه های اثرگذار شامل احساس تعلق، دسترسی به امکانات و خدمات، اعتماد و انسجام اجتماعی، توسعه نهادی و ظرفیت سازی و طرح ها واقدامات حمایتی با مشارکت پذیری شهروندان در محله خیرآباد وجود دارد.
در این راستا، طبق یافته های پژوهش، بنا به اظهار پاسخ گویان، مولفه های احساس تعلق به محله، دسترسی به امکانات و خدمات، اعتماد و انسجام اجتماعی، توسعه نهادی و ظرفیت سازی و طرح ها و اقدامات حمایتی دولت بر مشارکت پذیری ایشان در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده تاثیرگذار است.