چکیده:
پس از اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﯽ، رواﺑﻂ دو ﮐﺸﻮر ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن و اﯾﺮان ﺳﺮﺷﺎر از» ﺗﻨﺶ «ﻣﻨﺎزﻋﻪ» و «ﺗﻬﺪﯾـﺪ» ﻫـﺎی ﻓـﺮاوان ﺑﻮده اﺳﺖ. ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻣﻌﺘﻘﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎرﺑﺴﺖ ﯾﮏ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺧﺎص ﺑﺮای ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺗﻬﺪﯾﺪات ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﮐـﺎراﯾﯽ ﻧـﺪارد و در اﯾﻦ ارﺗﺒﺎط ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﭘﺮدازش اﻟﮕﻮی اﻣﻨﯿﺖ راﻫﺒﺮدی اﺳﺖ. ﻟﺬا اﯾﻦ ﭘﺮﺳـﺶ ﻣﻄـﺮح اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﺗﻬﺪﯾـﺪات ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﻋﻠﯿﻪ اﯾﺮان ﺑﺮ ﭘﺎﯾﻪ اﻟﮕﻮی اﻣﻨﯿﺖ راﻫﺒﺮدی ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞاﻧﺪ؟ ﭘﺎﺳﺦ ﺑـﻪ ﺳـﺆال ﻣﻄﺮوﺣـﻪ در ﻗﺎﻟﺐ ﻓﺮﺿﯿﮥ ﭘﮋوﻫﺶ، اﯾﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ اﻟﮕـﻮی اﻣﻨﯿـﺖ راﻫﺒـﺮدی از اﯾـﻦ ﮐـﺎرﮐﺮد ﺑﺮﺧـﻮردار اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﺗﻬﺪﯾﺪات ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن ﻋﻠﯿﻪ اﯾﺮان را ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﻤﻮده و راﻫﺒﺮدﻫﺎﯾﯽ ﺟﻬﺖ ﮐﺎﻫﺶ آﻧﻬـﺎ اراﺋـﻪ ﮐﻨـﺪ. اﯾـﻦ اﻟﮕـﻮ، ﻧﻈـﺎم ﻧﻮﻣﺤﺎﻓﻈﻪﮐﺎری را اﺻﻠﯽﺗﺮﯾﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺤﺮﯾﮏﮐﻨﻨﺪه ﺗﻬﺪﯾﺪات ﻓﻮق ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﭘـﮋوﻫﺶ ﻣﺒﺘﻨـﯽ ﺑـﺮ روش ﻗﯿﺎﺳﯽ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ در ﺣﻮزه ﺗﻬﺪﯾﺪات ﻣﻨﻄﻘﻪای، ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن در ﻗﺎﻟﺐ اﺗﺤﺎد ﺑﺎ ﻧﻈﺎم ﻧﻮﻣﺤﺎﻓﻈـﻪﮐـﺎری ﺳﻌﯽ در ﺗﻀﻌﯿﻒ ﻗﺪرت ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﺳﻼﻣﯽ در ﻏﺮب آﺳﯿﺎ را دارد. در ﺑﺨﺶ ﺗﻬﺪﯾـﺪات اﻗﺘﺼـﺎدی، ﺑـﻪ ﺗﻨﺎﺳـﺐ اﯾﻨﮑﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﻋﺮﺑﺴﺘﺎن در ﺷﯿﻮه اﻧﺒﺎﺷﺖ اﻗﺘﺼﺎد ﻧﻈﺎم ﻧﻮﻣﺤﺎﻓﻈﻪﮐﺎری (ﭘﺴﺎ ﻓردﯾﺴﺘﯽ) ادﻏﺎم ﺷﻮد، ﺗﻬﺪﯾـﺪات آن ﺷﺪت ﺑﯿﺸﺘﺮی ﭘﯿﺪا ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد. در ﺣﻮزه ﺗﻬﺪﯾـﺪات ﺳـﺎﯾﺒﺮی، ﻋﺮﺑﺴـﺘﺎن و ﻫـﻢﭘﯿﻤﺎﻧـﺎن آن ﺳـﻌﯽ در اﻣﻨﯿﺘـﯽ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﮔﻔﺘﻤـﺎن ﺳـﺎﯾﺒﺮی اﯾـﺮان را دارﻧـﺪ و در ﺣـﻮزه ﺗﻬﺪﯾـﺪات ﻓﺮﻫﻨﮕـﯽ، ﻋﺮﺑﺴـﺘﺎن در ﭼـﺎرﭼﻮب ﻧﻈـﺎم ﻧﻮﻣﺤﺎﻓﻈﻪﮐﺎری راﻫﺒﺮد ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ» اﺣﯿﺎﮔﺮی اﺳﻼﻣﯽ «اﯾﺮان را ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺳـﺮاﯾﺖ اﻣـﻮاج ﻣﺮدﻣﺴـﺎﻻری ﺑـﻪ ﺟﺎﻣﻌـﻪ ﺧﻮد، ﻣﻮرد ﻫﺠﻤﻪ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ. اﻟﮕﻮی اﻣﻨﯿﺖ راﻫﺒـﺮدی ﺑـﺮای ﻫـﺮ ﯾـﮏ از ﺣـﻮزهﻫـﺎی ﺗﻬﺪﯾـﺪآﻓﺮﯾﻦ ﻣﺰﺑـﻮر راﻫﺒﺮدﻫﺎﯾﯽ اراﺋﻪ ﻧﻤﻮده ﮐﻪ ﻣﺨﺮج ﻣﺸﺘﺮک آﻧﻬﺎ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺟﺎﻣﻌﻪ داﻧﺸﮕﺎﻫﯽ اﯾﺮان ﺑﺎ ﻣﺮاﮐﺰ ﺣﺎﮐﻤﯿﺘﯽ اﺳﺖ.
After the Islamic Revolution, the relations between the two countries of Saudi Arabia and the Islamic Republic of Iran were full of "hostility", "tension", "conflict" and "great threat". So far, there have been many studies in this regard, but they have not investigated Saudi threats against Iran in a systematic manner and based on theoretical studies. The author believes that the implementation of a specific theory to analyze the threats of Saudi Arabia is not effective, and in this regard considers the strategic security model rooted in some Western and nonwestern theories of international relations. So the question is how can Saudi Arabia's threats against Iran be analyzed based on strategic security model? the hypothesis of research is that strategic security model can examine the role of the international political system in analyzing Saudi threats against Iran with regard to the specific characteristics of the political and social environment of the two countries and suggests strategies to reduce them. Accordingly, the strategic security model assesses Saudi Arabia's lasting threats to Iran in four areas: regional, economic, cyber and cultural. This model analyzes the Neo-conservative system
خلاصه ماشینی:
(Security Council, 2016) از این منظر، در تحلیل تهدیدات عربستان سعودی علیه امنیت جمهوری اسلامی ایران ، 223 نظریه های غربی امنیت ، همچون «امنیت ملی»، «مکتب کپنهاگ » و «نئورئالیسم » بـه طـور خاص محقق را در توصیف و کالبد شکافی تهدیدات عربستان و ارائه راهبرد به منظـور تخفیف آنها یاری نخواهد نمود.
لذا با عنایت موانع فوق این راهبردها پیشـنهاد میگردد: (١) نهادهای ذیربط حاکمیتی بالاخص وزارت خارجه باید با مراکز علمـی بـا توجه بـه تخصـص آنهـا قـرارداد همکـاری بسـته و سیاسـت خـارجی عربسـتان را در کشورهای مختلف منطقه را تحلیل نموده و از مواد خام اطلاعـات و نتـایج آنهـا برسـی عملیاتی ببرد؛ (٢) جمهوری اسلامی ایران باید از قدرت رسانه ای خود مبنـی بـر اینکـه راهبرد ایران نه فرقه گرایی؛ بلکه وحدت شیع و سنی در جهان است ، نهایـت اسـتفاده را ببرد؛ (٣) ایران باید مبادرت به تأسیس سازمان های بین المللـی در زمینـه همکـاریهـای دفاعی و اقتصادی بین کشورهای مقاومت و همچنین کشورهای مقاومـت و کشـورهایی که مستعدّ پیوستن به محور مقاومت هستند (مانند افغانستان در منطقه و روسـیه و چـین در ورای منطقه )، نماید؛ (٤) ایران باید حمایت عربستان سعودی از گروه های تکفیری و تروریستی را در دنیای دیپلماسی سایبری برجسته نماید و (٥) آرمان آزادی فلسطین باید در تمامی عرصه های علمـی، سیاسـی، اقتصـادی کشـور و کشـورهای محـور مقاومـت بازتولید گردد.
منابع الگوی امنیت راهبردی در تحلیل تهدیدات اقتصادی عربستان علیه جمهوری اسلامی ایران در واقع پس از انقـلاب اسـلامی ، فقـط کشـورهایی توانسـته اند بـرای ایـران تهدیـدات اقتصادی مهلکی به وجود آورند که شیوه انباشت آنها مبتنی بر انباشت پسا فوردیسـتی و یا حداقل فوردیستی بوده است .