چکیده:
موبدان و حوزه عملکرد آنان در شاهنامه فردوسی با ملاحظاتی بر منابع پهلوی و تاریخی یکی از مباحث مهم در سراسر شاهنامه فردوسی مبحث موبدان و حوزههای متنوع کاری آنان است. در این پژوهش کوشیدهایم با رجوع به منابع مرتبط، این موضوع را جامعتر بکاویم که حاصل تحقیق، طبقه بندی حوزه کاری موبدان با عناوین زیر است: الف) شاهنشاهی ب) وزارت ج) مشاورت د) کاردانی هـ) آموزگاری و) خوابگزاری ز) ستاره شناسی ح) غیب دانی ط) سفارت ی) سپاهیگری ک) رازآگاهی و زارداری ل) آزمایش و سنجش م) داوری و قضاوت ن) عقد وازدواج س) گوهر شناسی ع) درمان ف) خزانه داری ض) اخذ مالیات ق) زندخوانی و... در مجموع موبدان در اغلب حوادث شاهنامه نقش داشتهاند که علی رغم اعتبار معنوی و خدمات گسترده و موثر مادی، در نهایت به دلیل اشتباهات نظری، عملی و اعتقادی هم به خود و هم به آیین زردشت و هم به کشور آسیب رساندند که با تعهد و تقید قابل پیشگیری بود.
Dr . Hoseein Familian Dr . Gholam ali Zare Mobadan and their various range of influences is one of the important issues of ferdowsi’s shahnameh. In this paper we’ve tried to figure this out by referring to relevant sources and the outcome of our research is divided to these categories: 1) kingdom 2) ministry 3) consultation 4) association 5) teaching 6) oneirocritic 7) astronomy 8) fortune telling 9) embassy 10) army 11) secret awareness and keeping 12) examination and evaluation 13) judgement 14) marriage 15) gemology 16) treatment 17) treasury 18) taxation 19) reading avesta in public and etc. In brief,Mobadan have played a role in most incidents of shahnameh .in spite of their economical services and spiritual credit,they ultimately harmed the country, Zartosht religion and themselves because of their mistakes which could’ve been prevented by commitment. Key words: mobadan, of ferdowsi, shahnameh. 1- PhD Assistant Prof. Mahmood Abad college, Mazandaran Payam Noor University 2- PhD Assistant Prof. Golestan University of Medical Sciences