چکیده:
هدف این پژوهش، تعیین اثربخشی آموزش ذهنآگاهی بر تابآوری و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان زنان باردار بود. روش پژوهش، نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل بود. 30 نفر از زنان باردار مراجعهکننده به مراکز بهداشت شهر رشت در پاییز 1395 به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه آزمایشی و کنترل (هر گروه 15 نفر) بهصورت تصادفی گمارده شدند. برای جمعآوری دادهها، اعضای هر دو گروه با فاصله زمانی 2 ماه به مقیاس تابآوری (Connor & Davidson, 2003) و مقیاس راهبردهای تنظیم شناختی هیجان (Garnefsky et al, 2001) پاسخ دادند. برنامۀ 8 جلسهای درمان ذهنآگاهی در مورد گروه آزمایش انجام شد و گروه کنترل هیچ مداخلهای دریافت نکرد. دادهها پس از جمعآوری با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس بررسی شدند. نتایج حاکی از تأثیر معنادار آموزش ذهنآگاهی بر تابآوری و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان زنان باردار بود (01/0>P) و میزان تابآوری و استفاده از راهبردهای سازشیافته در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل افزایش یافت (01/0>P). بر اساس یافتههای پژوهش میتوان نتیجه گرفت آموزش ذهنآگاهی به شیوۀ گروهی بر تابآوری و راهبردهای تنظیم هیجان زنان باردار مؤثر است.
خلاصه ماشینی:
نتایج حاکی از تأثیر معنادار آموزش ذهنآگاهی بر تابآوری و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان زنان باردار بود (01/0>P) و میزان تابآوری و استفاده از راهبردهای سازشیافته در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل افزایش یافت (01/0>P).
یکی از این مهارتهای مهم، تنظیم شناختی هیجان است (Verreault, DaCosta, Marchand, Ireland, Dritas, & Khalife, 2014؛ Cisler & Olatunji, 2012).
لذا، یکی از مداخلاتی که میتواند به زنان باردار در بهبود تنظیم شناختی هیجان و افزایش تابآوری کمک اساسی کند، آموزشهای مبتنی بر ذهنآگاهی است (Keng, Moria, Smoski, Clive & Robins, 2011).
بررسیها نشان دادهاند که آموزش مبتنی بر ذهنآگاهی در کاهش استرس، علائم افسردگی اساسی، اضطراب، پرخوری عصبی، افزایش تحمل افراد، آرمیدگی، مهارتهای مقابلهای، سازگاری و سلامت روان سودمند است (Rezayi Tanha, 2015;؛ Vieten et al, 2018؛ Janssen, Heerkens, Kuijer, van der Heijden & Engels, 2018).
ذهنآگاهی بر تنظیم هیجان و افزایش میزان استفاده از راهبردهای کارآمد و سازشیافته نیز مؤثر است (Asghari, Ghasemi Jobaneh, Hoseini Sedigh & Jamei, 2016) (Goldin & Gross, 2010).
بحث و نتیجهگیری هدف این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش ذهنآگاهی بر تابآوری و راهبردهای شناختی تنظیم هیجان زنان باردار بود.
نتایج نشان داد که اولین فرضیه پژوهش تأیید شده است و ذهنآگاهی بهطور معناداری باعث افزایش تابآوری زنان باردار شده است که این یافته با یافتههای پژوهش قبلی همسویی دارد (Heidarian, Zahrakar & Mohsenzade, 2016؛Ghasemi Jobeneh, 2015؛ Spijkerman, Pots, & Bohlmeijer, 2016).