چکیده:
این پژوهش در پی مقایسه، بررسی شباهتها و تفاوتهای انواع گفتمان و انگارههای خبری ساخته شده در دو پایگاه خبر بی.بی.سی فارسی و خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران(ایرنا)، در خصوص پوشش خبری وقایع خاورمیانه و شمال آفریقا در بازه زمانی دیماه 1389 تا پایان اردیبهشتماه 1390 در کشورهای تونس، مصر، لیبی و بحرین است. پژوهش میکوشد نسبت به سیاستهای خبری و رسانهای این دو پایگاه فارسی زبان در خصوص تحولات کشورهای عربی حقایقی را مطرح کند. به همین منظور از نظریههای انتقادی حوزه خبر همچون چهارچوبسازی، نظریه امپریالیسم رسانهای خبر، انگاره سازی و نظریه گفتمان و ایدئولوژی استفاده شده است. تحلیل گفتمان با استفاده از رویکرد گفتمان کاوی ون دایک، روش بکار رفته در این پژوهش پیش است. جامعه آماری این پژوهش، تمام اخبار مربوط به تحولات سیاسی کشورهای عربی تونس، مصر، لیبی و بحرین در خبرگزاری ایرنا و بی.بی.سی فارسی در بازه زمانی مورد نظر است که پس از بررسی جامعه آماری، به روش نمونهگیری هدفمند، تعداد 47 خبر انتخاب و مورد گفتمان کاوی قرار گرفته است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که متنهای هر دو پایگاه خبری از لحاظ سبک واژگانی، افراد و نهادهای مطرح شده در متن، غیر سازی، استنادها، پیشفرضها، تلقین و تداعیها، مؤلفههای اجماع و توافق و گزارههای اساسی در ابتدا، میانه و انتهای وقایع و حوادث رخ داده در این چهار کشور عربی، با هم اختلافهای بسیار و شباهتهای اندکی دارند.
This research is opt to compare and survey on the similarities and differences of discourse variety and news image making in two news networks, “Farsi BBC & Islamic Republic of Iran News Agency (IRNA)”. This will be done on the news coverage in Middle East & North of Africa in a time period from December 2010 to May 2011, in Tunisia, Egypt, Libya & Bahrain. This research tries to uncover some facts about the news policies of the two Farsi speaking news agencies in regard to reformations in Arab countries. To achieve this goal, critical theories in the realm of news such as Framing, Media Imperialism of News, Image Making, Discourse and Ideology have been applied. The methodology of the research is based on discourse analysis using Van Dijk’s discourse exploration method. The statistical population of this research is the whole related news about political reformations of Arab countries: Tunisia, Egypt, Bahrain & Libya, gathered in the 2 News agencies through the mentioned time period. After a survey on statistical population with Targeted Sampling, 47 News cases were selected to be explored. The findings of the research show that the 2 agencies have tangible differences in their texts via lexical items, polarization, citations, persons & institutions. This is also implies for pre-suppositions, connotations & components of consensus agreement, as well as for underlying predicates in the outset, middle and end of occurred events. These four Arab countries have less in common but abundant differences.
خلاصه ماشینی:
سی فارسی و ایرنا نیز به عنوان دو شبکۀ فعال و باسابقه در خاورمیانه که اخبار خود را به زبان فارسی انتقال میدهند، با ارائۀ اخبار و گزارش های شبانه روزی سعی در پوشش گستردۀ این تحولات داشته و دارند؛ لذا پژوهش حاضر با توجه به اهمیت این دو سایت خبری در منطقۀ خاورمیانه سعی دارد با تحلیل گفتمانی اخبار و گزارش های خبری موجود در این سایت های خبری، شناخت ساختار آن ها و آگاهی از گفتمان مسلطی که این رسانه ها به بازتولید آن میپردازند، به صحنه های آشکار و پنهان سیاست خبری و جهت گیری آن ها پی برده و همچنین بستر و مناسبات اجتماعی و روابطی که در چهارچوب گفتمان مسلط رسانه های خبری صورت میگیرد را در گفتمان خبری این دو شبکه درخصوص رویدادهای دی ماه ١٣٨٩ (ژانویۀ ٢٠١٠) تا پایان اردیبهشت ١٣٩٠ (می ٢٠١١) در کشورهای تونس ، مصر، لیبی و بحرین بازشناسی کند تا از این طریق ، اهداف و سیاست های مالکان و گردانندگان این دو شبکه در قبال تحولات اخیر خاورمیانه مشخص شود.
سی فارسی به دلیل علاقه مندی افکار عمومی جهان و منطقه و برای حفظ اعتبار و ماهیت کارکرد رسانه ای و خبری خود، خبرهایی پراکنده از حوادث رخ داده ارائه داد (گفتمان تخفیف و بیارزش کردن موضوع ) که در آن تمام تلاش خود را به کار بسته تا این اعتراض ها را به دور از علایق انسانی و خواسته های مردم معترض ، یک «اعتراض معمولی اصلاحی» نشان دهد (گفتمانی صلح ).