چکیده:
امنیت انسانی ذهن اندیشمندان و متفکرین متعددی را به خود مشغول داشته است. قحطی، جنگ، خشکسالی، سیل و بیماری های گوناگون تنها بخشی از این موارد را تشکیل می دهند که امروزه نیز کم و بیش حیات بشر را تهدید می کنند. این نوشتار درصدد است با بررسی ریشه های پیدایش مفهوم امنیت انسانی در چارچوب نظام متحول بین المللی، تعریف جامعی از مفهوم امنیت انسانی ارائه دهد. بدین منظور با نگاهی مختصر به مهمترین نهادهای مرتبط با امنیت انسانی، تعریفی عملیاتی از این مفهوم تبیین نموده و در ادامه با بهره گیری از تعریف عملیاتی خویش، برخی از بارزتری عناصر امنیت انسانی را برشمردیم. در پایان، به مشابهات و تمایزات مفهوم امنیت انسانی با امنیت ملی و به پیوند میان این دو مفهوم پرداخته شده است. دلایلی همچون عدم اجماع نظر میان پژوهشگران مطالعات امنیتی و فقدان نهادهای سومند جهت رفع تهدیدات انسانی، مهمترین عواملی هستند که نیاز به هماهنگی و همکاری در حوزه امنیت را بیش از پیش میان پژوهشگران و سیاستمداران را برجسته می سازد. از این رو، ایجاد پیوندی منطقی میان رویکردهای امنیت ملی و امنیت انسانی از یکسو و دولتها و نهادهای بین المللی از سوی دیگر، جهت تامین امنیت بین المللی ضروری است. در غیر این صورت، غلبه بر خیل عظیم تهدیدات موجود و حمایت مطلوب از حقوق و آزادی های انسانی دور از دسترس به نظر می رسد.
خلاصه ماشینی:
ترکیبی از عوامل مختلف به ایجاد مفهوم امنیت انسانی کمک کردند که برخی از مهم ترین آن ها عبارتند از کاهش تهدید سلاح های هسته ای و پیدایش تهدیدات غیر نظامی جدید، بسط دموکراسی در مناطق توسعه نیافته جهان و توجه بیشتر به کیفیت زندگی و حیات انسان ، ارتقای نقش حقوق بشر در سطوح ملی و بین المللی، تشدید فرآیند جهانیشدن که از طریق به هم فشردگی زمان و مکان ، موجب نفوذپذیری مرزهای ملی شده و سرعت انتقال فناوری و اطلاعات در عرصه جهانی را بیشتر کرده است .
در واقع ، نظریه های نظام جهانی درصدد تغییر یارا دایمی هستند که چنین بیعدالتی را توجیه می کند، در این ، چارچوب ، صلح و امنیت نیز بایستی باز تعریف شده و از دولت هایی که در مرکز این نظام قرار دارند به سمت اهدافی هم چون برابری اقتصادی، بهداشت ، حقوق بشر و محیط زیست سوق پیدا کĝنندĝ(ĝĝĝĝĝĝ-ĝĝ ,Cox).
ترتیبات نظامی در جهان پس از جنگ سرد، خودشان را با تهدیدهای جدید منطبق میسازند افزایش همکاری ها میان کارگزاران توسعه ای و دولت های ملی، به جامعه جهانی این امکان را میدهد تا ابعاد مختلف فقر را مورد نظر قرار دهند.
87 - 102) به طور کلی، با انتشار مفهوم مسئولیت حمایت ، امنیت انسانی نیز ترویج بیشتر یافت ؛ چرا که ، این مفهوم امنیت انسانی است که مشروعیت لازم را برای نهادها و سازمان های بین المللی جهت مداخله در امور داخلی دولت ها فراهم میسازد.