چکیده:
بی تردید یکی از مهمترین مباحثی که برای بررسی قواعد عمومی قراردادها باید به آن پرداخت، شروط
موضوع قراردادها است. باتوجه به اهمیت بسزای این بحث بسیاری از حقوقدانان در نظامهای حقوقی
مختلف چه در عصر حاضر و چه در گذشته به آن پرداختهاند. نگارنده در مقاله حاضر به مطالعهی شروطی
چون معلوم بودن، معین بودن، مشروع بودن و اشتباه در اوصاف موضوع قرارداد در حقوق موضوعه ایران،
پرداخته است و نهایتا نتیجه ی مباحث مطروحه را مورد مطالعه قرار داده است.
خلاصه ماشینی:
معلوم بودن نيز اگر در مورد عين معين است بايد در خارج معين شود و اگر موضوع تعهد کلي باشد، با ذکر اوصاف است که جهل نسبت به موضوع مرتفع ميشود ؛ منظورمان از اوصاف نيز تعيين مقدار، جنس و وصف اساسي مورد تعهد است اما مرغوبيت کالا ميتواند مجهول رها شود که در اين صورت خللي به عقد وارد نخواهد آمد و مطابق قانون مدني، ماده ي ٢٧٩ مديون خود دست به انتخاب موضوع تعهد با رعايت اوصاف مشخص شده خواهد زد اما نميتواند به دليل مجهول بودن مرغوبيت مورد تعهد، آن را از جنس معيوب تأديه نمايد.
دانستيم که در فقه اسلامي و قانون مدني ايران اوصاف مورد معامله بايستي مشخص و معين باشند، حال اگر در اين ميان ، در مورد موضوع معامله يا اوصاف مربوطه ي آن اشتباهاتي رخ دهد، بايد ديد لطمه اي به صحت قرارداد وارد ميآورد يا خير؟ اشتباه چنان چه اساسي بوده موجب بطلان است .
سپردن وظيفه ي تعيين اوصاف و مشخص نمودن مورد معامله به يکي از طرفين در کنوانسيون بلامانع است و ماده ي ٦٥ در اين زمينه مقرر ميدارد که چنان چه حسب قرارداد، تعيين شکل ، اندازه يا ساير مشخصات کالا به عهده مشتري باشد و او در انجام اين امر کوتاهي نمايد، اعم از اين که ٩١ دوره جديد، سال ششم ، شماره هشتم ، تابستان ١٣٩٩ 1399 صلنامه مطالعات حقوق قصور در تاريخ مورد توافق صورت گيرد يا ظرف مدت متعارفي پس از وصول تقاضاي تعيين مشخصات از جانب بايع ، بايع ميتواند بدون اين که خدشه اي به ساير حقوق اش وارد گردد، با توجه به خواسته هاي مشتري که ممکن است بر او معلوم باشد، راسا مشخصات کالاها را تعيين کند و چنان چه خود بايع مشخصات کالا را تعيين کند بايد جزئيات آن را به آگاهي مشتري رسانده و مدت متعارفي تعيين نمايد تا ظرف مدت مزبور, مشتري بتواند در صورت تمايل مشخصات متفاوتي اعلام کند؛ هرگاه پس از وصول چنين اعلاني، مشتري ظرف مدت مقرر مشخصات کالا را تعيين نکند مشخصات تعيين شده از طرف بايع ، لازم الاتباع است .